MỸ, TRUNG CỘNG VÀ VIỆT NAM

 VŨ LINH

Cuối năm 2017, TT Trump công du đi thăm Trung Cộng (*) lần đầu tiên. Tập Cận Bình tổ chức một cuộc tiếp đón huy hoàng, mà nhiều người cho rằng 'hoành tráng' nhất lịch sử Trung Cộng từ ngày Mao tuyên cáo CS Tầu ra đời năm 1949. Thế đấy, nhưng đám vẹt cuồng chống Trump vặn óc tìm cho ra cách bôi bác: cho rằng Tập nắm tẩy tự cao tự đại của Trump, dàn chào quy mô để vuốt ve và lừa Trump, cho Trump 'đi tàu bay giấy'. Tuy đám vẹt bị trói gô trong tư tưởng cuồng chống Trump bằng mọi giá, mọi cách, nhưng cũng phải nhìn nhận chúng khá nhiều trí tưởng tượng vớ vẩn khi muốn bóp méo câu chuyện để chửi Trump.

    Thực tế câu chuyện không hẳn như vậy. Chẳng qua Tập là cáo già chính trị, đã thính mũi biết trước Trump sẽ là một đại cường địch cực nguy hiểm cho Tầu cộng, nên y muốn chào đón thật nồng hậu để vuốt ve Trump ngay từ đầu. Khác xa với việc TC cho Obama ra cửa sau máy bay. Nhưng có lẽ Tập đã được báo cáo sai, tưởng vuốt ve Trump là Trump sẽ phủ phục nghe lệnh ngay vì Trump rất 'háo danh' như đám vẹt đang hô hoán. Thật ra Trump không ngây ngô như vậy, không phải tay vừa, cho cô cháu ngoại ra hát một bài tiếng Tầu đáp lễ. Hai bên cúi rạp người chào hỏi ca tụng nhau trước khi vung đao giết thẳng cánh cò, chẳng khác gì mấy ông tướng Tầu trong Tam Quốc Chí, cúi gặp người chào nhau, tung hô nhau lên chín tầng mây trước khi vung đao đánh nhau. Trong tất cả các tổng thống Mỹ từ ngày TC ra đời, chưa một TT Mỹ nào đánh TC mạnh bằng Trump, không kể TT Truman với chiến tranh Cao  Ly.

    Tại sao Tập lại biết Trump sẽ chống Tầu mạnh? 

    Tất nhiên là ngay khi Trump bắt đầu xuất hiện trên chính trường, chưa ai biết tương lai ra sao, có hạ nổi bà Hillary hay không, cẩn tắc vô áy náy, Tập đã cho điều tra rất kỹ về quá trình và quan điểm của Trump. Và từ đó, Tập và đám chuyên gia Tầu cộng đã nhận ngay ra Trump không phải là bạn, mà cũng không phải tay lờ mờ như Biden hay dễ tính như Obama. Mà Trump đúng là một thứ đại tư bản không bao giờ có thể thân thiện với xã nghĩa, và nhất là sẽ không bao giờ chịu thua, bó tay ngồi nhìn con rồng Tầu tác oai tác quái. Ngay sau khi đắc cử, chọn cộng sự viên, tân TT đã chọn ngay giáo sư Peter Navarro, tác giả cuốn sách tố khổ tính toán đế quốc của Tầu Cộng trên thế giới -Death by China-, làm người chủ chốt trong chính sách mậu dịch quốc tế, trong đó dĩ nhiên có việc đối phó, điều đình với Tầu cộng. Thái độ của chính quyền DC và Biden với Tầu cộng như thế nào? Sau khi nắm quyền, tìm cách vặn ra tội để nhốt GS Navarro vài tháng tù để nịnh Tập.

    Rồi chẳng bao lâu sau đó, TT Trump ban hành sắc luật mới về thuế quan đánh trên hàng nhập từ Tầu vào Mỹ. Vài con vẹt cuống chống Trump nhưng mù tịt về chuyện kinh tế, giao dịch thương mại quốc tế, mau mắn nhẩy nhổm lên sỉ vả chính sách thuế quan mới sẽ tăng giá mọi hàng tiêu dùng trên đất Mỹ, nhất là quần áo và các sản phầm thông dụng cho dân nghèo. Như thể chúng nếu không phải là siêu chuyên gia kinh tế cũng phải là Trạng Trình biết hết chuyện tương lai cả mấy trăm năm sau. Quan trọng là đánh Trump thôi, còn chẳng cần tìm hiểu tại sao Trump lại chống Tầu cộng, chẳng có một ly viễn kiến nhìn xa hơn về tương lai nước Mỹ, tương lai thế giới.

    Mà chửi Trump cũng không nên thân vì chỉ là chửi sảng vớ vẩn. Sự thật là chẳng ai thấy hàng rẻ, hàng nhái, hàng giả, hàng độc hại của Tầu tăng giá gì hết. Các khu phố Tầu vẫn tràn ngập hàng rẻ tiền của Tầu cộng.

    Câu hỏi là tại sao Trump lại nhất quyết đánh Tầu cộng?

    Câu trả lời rất dễ thấy. TT Trump muốn duy trì -hay chính xác hơn- muốn mang nước Mỹ trở về thế đại cường hạng nhất của thế giới -Make America Great Again- sau cả chục năm suy thoái nhanh chóng dưới tay các chính khách cấp tiến bất tài vô tướng như Clinton, Obama và nhất là Biden. Trong khi Mỹ càng ngày càng lún sâu vào những khó khăn trong cũng như ngoài nước, đưa đến tình trạng suy thoái toàn diện, với viễn tượng cáo chung của cả đại cường Mỹ như những cáo chung của các đế chế La Mã hay Anh Quốc khi xưa. dần dần mất hết uy quyền và ảnh hưởng trên thế giới. Trong khi kinh hoàng hơn cả, là sự lớn mạnh về ảnh hưởng kinh tế và chính trị của Tầu cộng, với viễn tượng sau sụp đổ của 'đế chế Cờ Hoa', 'đế chế Cờ Đỏ' của Tầu cộng sẽ thay thế, thống trị cả thế giới. Trong con mắt của TT Trump, chế độ CS là một đại thảm họa cho nhân loại, nếu chế độ CS Tầu đỏ thống trị thế giới, kể cả Mỹ, thì không thể có đại họa nào ghê gớm hơn. Trong viễn kiến của TT Trump, sự thống trị toàn cầu của đế chế Tầu sẽ là đại họa phải chặn đứng bằng mọi giá ngay từ bây giờ. Dù sẽ rất khó khăn, có thể đòi hỏi dân Mỹ phải trả giá không rẻ, nhưng đó là chuyện phải làm, không có tam thập lục chước.

    Không cần nhìn xa, hiện nay, ai cũng biết Tầu cộng đã thống trị toàn thể Phi Châu, đang gặm nhấm mạnh vào Nam Mỹ, Đông Nam Á, và cả Âu Châu. Chính mắt kẻ này đã chứng kiến cảnh kinh hoàng là thành phố du lịch nổi tiếng hạng sang của Thụy Sỹ là Interlaken, bây giờ tràn ngập khách sạn, tiệm ăn, tiệm chạp phô và du khách... Tầu. Cờ máu TC bay cùng đường Interlaken!

    Trump chặn bành trướng ảnh hưởng của TC bằng cách nào?

    Trên phương diện kinh tế chung, Trump chẳng làm được gì nhiều khi TC có ưu thế tuyệt đối trong doanh thương thế giới, khi hàng TC phải nói là rẻ nhất, hàng Mỹ không có cách nào cạnh tranh được. Hàng TC rẻ nhất vì nhân công rẻ nhất, với mức lương chết đói trong khi không ít hàng TC được sản xuất 'miễn phí' bởi cả triệu tù nhân. Hơn nữa, TC có rất ít luật an toàn lao động, luật bảo vệ môi trường, luật cạnh tranh sòng phẳng, thủ tục hành chánh quá rườm rà, trong khi phần lớn các doanh nghiệp và kỹ nghệ TC đều được Nhà Nước tài trợ trực tiếp hay gián tiếp qua thuế thấp hay thậm chí miễn thuế luôn. Đặc biệt hơn nữa, hàng TC nổi tiếng là hàng nhái, hàng giả, hàng độc hại chẳng ai kiểm soát. Đối nghịch với hàng Mỹ là những hàng chịu giá thành cao nhất thế giới qua những đòi hỏi lương bổng của các nghiệp đoàn lao động, qua hàng vạn luật lao động, luật môi trường và thủ tục hành chánh cực rườm rà. Trong tình trạng đó, chẳng có gì lạ khi hàng Mỹ không có cách nào cạnh tranh với hàng Tầu cộng được.

    Khoan nói tới hàng địa phương do chính Tầu sản xuất trong nước Tầu, ngay cả những đại công ty Mỹ và cả Âu Châu, họ cũng mở hãng xưởng ở TC để lợi dụng mức lương thấp cũng như việc ít luật lăng nhăng trói tay họ và khiến giá thành trở nên quá cao.

    Trước những cạnh tranh không sòng phẳng này, Mỹ chỉ có thể có một biện pháp duy nhất: đó là đánh thuế quan mạnh trên hàng nhập từ TC, để phần nào quân bình lại lợi thế của hàng Tầu. Như DĐTC đã từng viết qua, Trump chẳng có thành kiến kinh tế chính trị gì, chẳng phải là theo trường phái bảo thủ đánh thuế cho mạnh để bảo vệ kinh tế địa phương, hay cấp tiến lo hủy bỏ mọi thứ thuế trong thế giới đại đồng, mà Trump chỉ đòi hỏi đúng một chuyện, mà Trump gọi là 'reciprocal tariff', nghĩa là thuế quan tương ứng, hay nôm na ra là thuế quan hai chiều, không còn một chiều, chỉ có hàng Mỹ chịu thuế quan nặng.

    Hậu quả tất nhiên là có thể một số mặt hàng nhập cảng từ TC sẽ tăng giá thật, tuy chưa ai biết nhiều ít, nhưng đó phải là cái giá phải trả để cứu vãn kinh tế cả nước, tạo công ăn việc làm cho dân cả nước, và nhất là cản được những hàng giả, hàng nhái, hàng độc giết hại dân Mỹ. Nhưng cái tăng giá 'lạm phát' này khác rất xa lạm phát do Biden gây ra: lạm phát này đánh vào hàng nhập từ Tầu mà chẳng ai thấy cần thiết phải mua, do đó, sẽ không thể tăng giá quá cao, sẽ mất khách hàng ngay, mà cho dù có tăng giá thì cũng chỉ tăng rất ít, kiểu như áo thun Ba Tầu bán ở Chinatown, sẽ tăng giá từ 5 đô tới 5,5 đô một cái là quá, không mua chẳng chết ma nào, mà trả giá kỳ kèo mãi cũng vẫn mua được với giá 5 đô. Trong khi lạm phát của Biden là tăng giá xăng, tiền chợ ăn uống, giá thuê nhà hay mua nhà, tiền điện, tiền gas nhà bếp, toàn là những nhu cầu sinh tử hàng ngày, không có không được.

    Quan trọng hơn xa là khiá cạnh mậu dịch quốc tế. Trong nhiều thập niên qua, trong khi Mỹ và thế giới Tây Phương ngủ gật trên 'hòa bình' ổn định giả tạo trên thế giới, để tha hồ hưởng lạc, thì TC lẳng lặng xâm lăng 'kinh tế' chiếm cả thế giới. Dĩ nhiên không có chuyện mang lính tráng, súng ống đi chiếm nước khác vì chuyện đó quá xưa, hết hữu hiệu lâu rồi, nhưng mà bằng cách bành trướng ảnh hưởng chính trị qua xâm lăng kinh tế, và cả xâm lăng bằng 'viện trợ' tài chánh và kỹ thuật, tuyệt đối chẳng đổ một giọt máu.

    Thức tế mà nói, TC đã gần như thành công, chiếm gọn cả Phi Châu từ lâu rồi. Cách đây hơn cả chục năm, khi kẻ này làm việc tại Ethiopia, đã thấy ngay tại thủ đô Addis Ababa, đã có ít nhất... 40.000 (!) 'chuyên gia' TC làm việc tại đây. Họ gồm có chuyên gia kỹ sư cho tới nhân công lao động, đến Ethiopia giúp cố vấn về canh nông, cách trồng tỉa, bón phân, cách dẫn thủy nhập điền, cho đến việc xây đập nước, nhà máy điện, cầu cống, phi trường, xa lộ,... Mỹ và Tây Âu cũng có không biết bao nhiêu dự án kỹ thuật, đổ không biết bao nhiêu tỷ đô vào,... Nhưng vẫn không cạnh tranh được với Bắc Kinh. Vì hai lý do: trong khi Mỹ (USAID!) và Tây Âu chỉ mang 'siêu chuyên gia tư vẫn' rất đắt tiền vào giúp làm xếp tối cao, coi chuyên gia địa phương như ruồi, rồi thuê nhân công địa phương hạng bét, rồi đòi hỏi cả vạn điều kiện, chẳng hạn như đòi dân chủ, tự do bầu cử, có đối lập, tự do báo chí,... kèm theo, như điều kiện trợ giúp, thì TC bất cần những thứ đó. Họ mang từ kỹ sư tới nhân công chuyên môn tới tận nơi, làm việc chung với kỹ sư địa phương, hoàn toàn không có điều kiện chính trị nào ráo, lại còn có thể đút lót bộn cho các quan chức địa phương luôn. Như tại Uganda, TC mua một miếng 'đất vàng' ngay trung tâm thủ đô Kampala, cho xây một cao ốc 5 tầng tối tân đầy đủ tiện nghi tôn tiến nhất, xây xong tặng lại cho chính phủ Uganda làm trụ sở bộ Ngoại Giao mới. Uganda là xứ độc tài mà TT Museveni đã làm tổng thống từ trên dưới 40 năm nay. Mỹ luôn đòi hỏi bầu cử dân chủ trong khi TC không bao giờ nhắc tới.

    Về mậu dịch, hầu như tất cả các siêu thị Phi Châu toàn bán hàng TC, có thể tới 80%-90%. Không thiếu một thứ gì, từ máy lạnh, bếp điện, đồ gia dụng, ti vi, tủ lạnh, radio, tới nồi niêu soong chảo, bàn ghế, tủ giường, mùng mền chăn chiếu, quần áo, giầy dép, đồ chơi,... Ngoài đường thì xe đạp, xe gắn máy, xe hơi, xe tải, xe buýt ... toàn là ma-dzê in Saina hết. Dĩ nhiên, tất cả rất rẻ, vừa túi tiền dân địa phương. Không bền, mau hư, nhưng không sao, nhờ vậy bán được nhiều hơn nữa. 

    Một dấu hiệu đáng ghi nhận: không có một hãng máy bay Mỹ nào có đường bay đi Phi Châu hết. Chỉ có vài hãng máy bay Âu Châu thôi, nhưng cũng chỉ có hai hay ba chuyến mỗi tuần. Nôm na ra, Mỹ và Tây Âu đã nhắm mắt cho TC tự do bành trướng, chấp nhận cho TC chiếm cả Phi Châu từ vài chục năm qua. Bây giờ, TC đang tiếp tục mang chính sách 'xâm lăng' gặm nhấm không đổ máu này qua áp dụng bên Nam Mỹ và Đông Nam Á.

    TT Trump không phải là tổng thống duy nhất nhìn thấy sự bành trướng 'không đổ máu' này. Ai cũng thấy. Clinton, Bush con, Obama, Biden, chẳng ai mù. Những vấn đề là chẳng ai muốn hay dám làm gì hay biết phải làm gì. Chỉ có ông thần Trump là thấy xa hơn, thấy mối nguy, và nhất quyết phải tìm cách cản. Ngay trong nhiệm kỳ đầu, TT Trump đã tung ra biện pháp tăng thuế quan hàng nhập từ TC. Có thể đây chỉ là biện pháp nửa vời, chỉ ảnh hưởng đến mưu toan bành trướng của TC trên đất Mỹ, chứ không cản được sự bành trướng của TC trên cả thế giới còn lại. Nhưng ít ra thì cũng là bước đầu. Nhưng vỏ quít dầy móng tay nhọn, TC khôn ngoan tìm cách lách. Và cách giản dị nhất là tuôn hàng Tầu qua các xứ khác, dán nhãn hiệu xứ nào đó, rồi bung vào Mỹ.

    Từ đây dẫn tới quan hệ mậu dịch Mỹ với CSVN.

    Ngay từ nhiệm kỳ đầu của Trump, TC và cả các doanh gia Tầu cộng đã ngửi thấy mùi khét chống Tầu cộng của tân TT Trump. Các đại gia Tầu đỏ đã đổ bạc ngàn tỷ đô vào VN để xây hãng xưởng dưới nhãn hiệu ma-dzê in VN, để tránh đụng độ với thuế quan Trump. Ngoài nhãn hiện và nhân công Việt, tất cả là Tầu hết, từ sở hữu đến vật liệu, máy móc. Sau này, tình trạng còn tệ hơn nữa, chẳng cần hãng xưởng gì luôn, cứ mang hàng đã sản xuất xong xuôi qua VN, dán bừa nhãn hiệu 'Made in VN' giả là xong. Tuy nhiên Mỹ không ngu. TT Trump thấy rõ cái mánh gian nên ra lệnh áp đặt thuế quan tới 46% trên tất cả mọi hàng từ VN xuất cảng vào Mỹ. VN tá hỏa. Kinh tế VN là kinh tế xây dựng trên xuất cảng, và Mỹ là đối tượng xuất cảng quan trọng nhất của VN khi VN xuất cảng tới gần 130 tỷ đô hàng hóa qua Mỹ mỗi năm, trong khi Mỹ xuất cảng qua VN chưa tới 1/10 nhập cảng. Thẳng thắn mà nói, hàng thật sự của VN chẳng là bao nhiêu ngoài sản phẩm canh nông như gạo, nước mắm, tương chao xì dầu, bánh tráng,... cho cộng đồng người Việt ở Mỹ, với khoảng một vài trăm ngàn người là tối đa (dân Việt tị nạn thế hệ hai không ăn nước mắm, bánh tráng,... mà thích hăm-bơ-ghơ). 

Phần lớn hàng xuất cảng từ VN qua Mỹ là hàng TC giả dạng, và hàng Mỹ lắp rắp tại VN như Apple, Nike, quần áo Mỹ (quý độc giả xem lại quần áo mình mua ở Walmart, Target, Costco,... không ít đều có nhãn hiệu 'Made in VN'),... Do đó, thuế quan 46% chính là nhắm vào hai mục tiêu: chặn hàng TC và ép Apple, Nike, và các công ty Mỹ bỏ VN trở về Mỹ. Thuế quan 46% -bây giờ đã giảm xuống còn 40%- sẽ giết chết ngắc kinh tế VN ngay, đặc biệt là khi các Apple, Nike,... đóng cửa tiệm ở VN sẽ khiến thêm nạn thất nghiệp lớn nữa.

    Mỹ và CSVN đã có thỏa thuận về thuế quan, nhưng tựu chung lại là Mỹ muốn VN chặn hàng TC. Thẳng thắn mà nói, VC đang ở trong thế trên đe dưới búa khi một mặt bị Mỹ ép, nhưng mặt khác cũng bị TC áp lực mạnh, trong khi VN lại chỉ là tiểu quốc cỏn con dưới nách Ba Tầu.

    Đi xa hơn VN, ngay cả những thuế quan Mỹ muốn đánh trên nhiều quốc gia khác, thật ra cũng chỉ nhắm vào mục tiêu tối hậu là TC. Đặc biệt là thuế đánh trên sắt và nhôm từ Canada vào Mỹ, một phần không nhỏ thật ra là sắt và nhôm Canada mua từ TC rồi bán lại cho Mỹ.

    Cuộc chiến giữa Mỹ và TC phải nói ngay không dễ dàng chút nào. Địch có chết 10, ta cũng chết dăm ba. Đó chính là lý do hai bên vẫn còn 'thảo luận' chưa đâu vào đâu hết, bây giờ mới gia hạn thêm 90 ngày kể từ đầu tháng 8. Dù sao thì TC cũng là một đại cường kinh tế đứng hàng nhất nhì thế giới, và TC cũng không thiếu phương tiện trả đòn. Bây giờ, TC là xứ hàng đầu thế giới trong sản xuất 'đất hiếm' là vật liệu càng ngày càng trở nên thiết yếu, sinh tử cho kỹ nghệ điện toán, và TC cũng là xứ đi tiên phong trong kỹ thuật văn minh nhân tạo -AI hay Artificial Intelligence-. 

    Điểm quan trọng ít người hiểu là trong khi Mỹ dưới những thời Clinton, Bush con, Obama và Biden, không ngủ gật thì cũng bị chi phối tối tăm mặt mũi bởi cuộc chiến chống khủng bố Hồi Giáo khùng điên, thì TC đã lẳng lặng 'tiến tới', không kèn, không trống. Trong khi Nga chới với trong những khó khăn nội bộ, với Putin củng cố quyền lực cá nhân, rồi chiến tranh Ukraine, và Liên Âu ngụp lặn trong... phân hóa trong nội bộ với 3 anh lớn Anh, Pháp, Đức chỉ rình cơ hội ngáng chân nhau, trong khi dân chúng thì bận ăn chơi, sex, drugs, biểu tình, đình công, thay đổi chính phủ. NATO không hổ với biếm danh  'No Action, Talk Only'. Thế giới còn lại thì sao? Ấn Độ vật lộn với việc dân lo đẻ ào ào mỗi ngày. Nhật thì ngày càng già nua lẩm cẩm, ngồi yên trên xe lăn, trong khi Nam Hàn thì tham nhũng tràn lan với không biết bao nhiêu chính khách lo kiếm tiền mua chức, dành quyền nhau tới mức đàn hặc tổng thống hay bắt TT bỏ tù như cơm bữa. Đám rồng con, cọp con Đông Nam Á cuối cũng vẫn chỉ là rồng con, cọp con, chưa đủ tư cách lên võ đài với Trump hay Tập. 

    Tóm lại, Mỹ đánh Tầu không dễ như đi chợ mua bó rau, trong khi Mỹ chẳng có đồng minh nào bên cạnh.

    Cuộc chiến Mỹ-TC còn đang được TT Trump điều hành dưới một khiá cạnh khác, địa chính trị. TT Trump thực sự đang cố cô lập TC hoàn toàn về mặt địa chính trị. Những bước thân thiện với Bắc Hàn hiển nhiên không ngoài mục đích cố lôi Bắc Hàn ra khỏi vòng ảnh hưởng chính trị và quân sự của TC, trong khi Mỹ tìm đủ cách ve vãn Nam Hàn, Nhật Bản, Đài Loan, Phi Luật Tân, luôn cả VN, Thái, Mã Lai, Úc và nhất là Ấn độ, để tìm cách bao vây TC. Những nỗ lực thân thiện với Putin cũng không ngoài mục đích cố lôi Nga vào vòng dây xích bao vây TC. Nhưng cho đến nay, sách lược này đã bị gián đoạn bởi bốn năm dưới cụ lờ mờ Biden, bây giờ phải bắt đầu lại từ đầu.

    Vấn đề cũng liên quan tới VN luôn, vì dù muốn hay không, VN có địa thế chiến lược quan trọng hàng đầu ở Á Châu, đặc biệt là hải lộ băng qua Biển Đông, từ đó có thể hiểu rõ hơn cuộc tranh chấp về Hoàng Sa, Trường Sa đi xa hơn rất nhiều chuyện vài hòn đảo san hô vớ vẩn toàn cứt chim. Dù sao, VN cũng là một tiểu 'đại cường' Á Châu, tính về dân số cũng như guồng máy chiến tranh. Một viên gạch quan trọng trong bức tường Trump đang cố xây bao quanh TC. Nhưng cái khổ là cục gạch này múa may kiểu gì cũng vẫn chưa thoát ra khỏi nách Chú Ba.

    Ở đây, ta cũng phải hiểu mức thuế quan 40% cũng có thể đã được TT Trump dùng làm đòn bẫy để áp lực CSVN thân Mỹ và bớt thân TC hơn, hay ít ra, bớt giúp TC tải hàng qua Mỹ. Và nhân đó, ta cũng có thể hiểu đám lãnh đạo Hà Nội không ngu tới độ không nhìn thấy vai trò quan trọng của VN trong vòng vây TC của Trump, và do đó cũng có thể dùng địa thế chiến lược quan trọng của VN để làm đòn bẫy trả giá với Mỹ về mức thuế quan với Mỹ.

    Cuộc thương thảo Mỹ-VC cũng không dễ dàng gì, cho dù đã đạt được thỏa thuận nhưng vẫn chẳng ai dám bảo đảm sẽ  được tôn trọng. Cuộc chiến Trump đánh Tầu cộng tất nhiên càng khó khăn gấp bội. Cả ba bên đều có tiến có thoái, tùy sách lược điều đình, cũng như tùy thời thế. Không như cách nhìn ấu trĩ thô thiển một chiều của đám vẹt, cứ thấy Trump tiến tới là chửi Trump côn đồ, Trump thoái lui là công kích Trump bị thua, quê và mất mặt.

    Trong cuộc chiến sinh tử Mỹ-TC, ta cũng không thể quên ngay trong nước Mỹ, cả đám cấp tiến DC, truyền thông loa phường, và cả lô quan tòa cấp tiến ruồi bu cũng không bao giờ bỏ lỡ cơ hội ngáng chân Trump, bất cần biết quyền lợi đất nước gì ráo.

VŨ LINH

Nước Mỹ Trong Mắt Người Đàn Bà Nội Trợ

 Phương Lâm

Tôi không phải là chính trị gia, không phải là nhà báo, không phải là nhà bình luận thời sự. Tôi chỉ là người đàn bà bình thường trong xã hội Mỹ.  Một người nội trợ, lo chuyện cơm áo, gạo tiền, lo giữ mái nhà ấm cúng, nuôi dạy con cái nên người, và theo dõi tin tức từng ngày với tấm lòng yêu quê hương thứ hai của mình "Nước Mỹ".

Tôi đến Mỹ gần ba mươi năm, như bao người Việt khác, sau biến cố 1975. Tôi không quên cội nguồn, nhưng cũng dần xem nước Mỹ là quê hương thứ hai. Nơi tôi dựng xây cuộc đời, nuôi dạy con cái, và vun đắp những giá trị mà tôi tin là cao đẹp: "Tự do, dân chủ, nhân quyền, và sự tôn trọng lẫn nhau."

Những năm gần đây, mỗi sáng ra thùng thư lấy tờ báo, mỗi lần mở TV xem tin tức, lòng tôi lại thêm phần lo lắng. Nước Mỹ mà tôi từng yêu quý, từng ngưỡng mộ, vì sự vững chãi và công bằng, về nền dân chủ, về đạo đức chính trị, đang trở nên chia rẽ, xáo trộn, và lắm khi hỗn loạn.

Là một người mẹ, một người nội trợ, tôi đặt câu hỏi: Ai đang yêu nước thật sự? Và ai đang phá hoại nước Mỹ này.

Nước Mỹ của hôm nay, như một cơ thể có nhiều vết thương, một số do kẻ thù gây ra, nhưng nhiều vết do tự mình làm. Tôi nhận thấy, đất nước chia rẽ không phải vì chính trị, mà thiếu sự tôn trọng nhau. Nước Mỹ với tôi, không chỉ là một cường quốc, một đất nước rộng lớn, mà là một gia đình, đa chủng tộc, đa văn hóa, đa quan điểm. Một gia đình như bất cứ mọi gia đình trong xã hội, không làm sao tránh được sự tranh cãi. Điều đáng buồn ở đây, gia đình này hầu như họ không còn lắng nghe nhau, không còn bàn luận để hiểu, mà chỉ tranh luận để thắng.

Truyền thông thì phân hóa, thổi phồng nhiều khác biệt. Mạng xã hội đưa tin, khiến người đọc sống trong ảo tưởng, sẵn sàng bôi nhọ bất cứ ai nghĩ điều khác về mình. Bên phe bảo thủ, coi phe cấp tiến là nguy hiểm. Người cấp tiến coi người bảo thủ là lạc hậu. Người ta sống trong những bong bóng thông tin riêng. Chỉ nghe điều mình muốn nghe, chỉ đọc những gì củng cố lập luận của mình. Hàng xóm không còn chào nhau nếu biết người kia ủng hộ đảng đối lập.Tôi cũng thấy hai người bạn lẫy hờn nhau, chỉ vì bất đồng ý kiến với một vị Tổng thống. Con cái trong nhà nhiều khi bất đồng với cha mẹ, vì ý tưởng chính trị. Đó là điều đau lòng của những người làm mẹ.

Có người sẽ hỏi. Một người đàn bà nội trợ có thể làm được gì cho đất nước này? Tôi đã từng suy nghĩ như thế. Sau bao nhiêu năm sống ở nước Mỹ, tôi hiểu rằng chính những người tưởng chừng nhỏ bé, lại đang gánh vác phần lớn sức sống của đất nước này.

"Tề gia, trị quốc..." thực tế, ai là người lo tề gia. Chúng ta đã thấy nhiều phụ nữ bước vào chính trường, từ cấp địa phương đến Quốc Hội. Họ không để quyền lực làm mình thay đổi, mà mang vào chính trường, trái tim của người mẹ, công bằng, cảm thông và bền bỉ.

Là bà nội trợ, tôi không quan tâm đến khẩu hiệu, hay những bài diễn văn hùng hồn. Tôi chỉ quan tâm đến giá cả thực phẩm mỗi khi đi chợ, học phí đại học của con cái, an toàn trên đường phố, và lòng trung thực của người lãnh đạo. Tôi không kỳ vọng ai hoàn hảo, chỉ muốn họ yêu nước thật sự, nghĩa là họ đặt quyền lợi đất nước lên trên quyền lợi cá nhân, hay đảng phái, sẵn sàng đấu tranh vì sự tồn vong và phẩm giá của đất nước.

Nhưng trớ trêu thay những người yêu nước lại trở thành nạn nhân, bị truy sát, bị vu khống. Câu hỏi được đặt ra trong lương tri nhân loại- tại sao bằng cách này hay cách khác, người ta luôn muốn giết người yêu nước. Tôi nghĩ rằng, vì lương tâm người yêu nước không dễ khuất phục, họ không im lặng trước bất công. Họ là những tiếng nói cảnh tỉnh, là ánh đuốc trong đêm tối, ánh sáng ấy thường chói mắt những kẻ đang hưởng lợi trong bóng tối. Bởi vậy để duy trì vị thế, quyền lực, hoặc trật tự giả dối, những kẻ cầm quyền hèn hạ, và bè phái tay sai, sẵn sàng tiêu diệt người yêu nước vì họ là mối đe dọa.

Yêu nước trong lòng tôi, không phải lên mạng xã hội la hét "Tôi yêu nước Mỹ", cũng không phải giơ cao cờ Mỹ trong các cuộc biểu tình, rồi đập phá tài sản công. Người yêu nước thật sự, là người âm thầm làm việc, đóng thuế đầy đủ, nuôi dạy con cái thành công dân tốt, tôn trọng pháp luật, và không châm dầu vào lửa khi xã hội đang căng thẳng.

Tôi thấy tấm gương yêu nước, thể hiện qua những Y Tá, Bác Sĩ, suốt mùa dịch, không quản ngại nguy hiểm để cứu người.    Tôi thấy yêu nước thể hiện qua, những giáo viên đứng lớp mỗi ngày, với đồng lương khiêm tốn, nhưng trái tim họ đầy nhiệt huyết.

Người yêu nước là người biết rằng, họ có quyền nói, nhưng phải biết chịu trách nhiệm với lời nói của mình.  Là người biết xuống đường biểu tình ôn hòa, khi bất công xảy ra, không đập phá, không kích động hận thù.  Là người chấp nhận kết quả bầu cử, dù thắng hay thua, tin vào nền dân chủ.

Ai là người phá hoại? Cho dù họ mang danh là lãnh đạo, là công dân, là người biểu tình, hay là những kẻ đứng sau xúi giục?   Phá hoại, không chỉ là những kẻ khủng bố, cho nổ bom, xả súng vào trường học, hay nơi công cộng, mà phá hoại  là gieo rắc tin giả, khiến cho người dân nghi ngờ tất cả, từ chính phủ, đến hàng xóm của mình,

Phá hoại là những kẻ nhân danh tự do, để kích động bạo lực, đập phá, đốt cơ sở công quyền. Là những chính trị gia, đặt quyền lợi cá nhân và đảng phái, lên trên an nguy của đất nước. Là những người khinh thường luật pháp, lợi dụng quyền tự do để làm loạn, để sỉ nhục người khác.

Sự phá hoại không phải từ ngoài vào, mà chính từ những con người, sống trên đất nước này mà không yêu quý nó. Có khi sự phá hoại đến từ lòng tham, tham tiền, tham quyền, tham tiếng. Đến mức bóp méo sự thật, bóp méo niềm tin. Có khi đến từ sự vô cảm. Thấy bất công làm ngơ. Thấy lừa đảo không lên tiếng. Thấy sự thật nhưng quay mặt đi vì quyền lợi riêng.

Nỗi lo của người làm mẹ, làm vợ. Là phụ nữ, tôi không mang súng ra chiến trường, nhưng là người giữ lửa cho gia đình. Tôi dạy con tôi biết đúng sai, biết sống tử tế, biết tôn trọng người khác. Cũng có điều tôi lo lắng. Liệu con tôi lớn lên trong một nước Mỹ đang mất niềm tin vào bầu cử, vào tòa án, vào truyền thông và lẽ phải, chúng còn  tự hào khi đứng dưới lá cờ Mỹ không?

Tôi cũng lo, con tôi có thể bị tẩy chay khi tới trường, vì màu da, hay vì niềm tin. Tôi cũng lo mỗi lần bầu cử là một lần xã hội lại rạn nứt, bạn bè xa nhau. Tôi lo khi chính trị không còn là nơi tìm kiếm sự thật, mà chỉ là trò chơi quyền lực.

Tôi chỉ mong người Mỹ, bất kể nguồn gốc, tôn giáo, màu da, hay chính kiến, ngồi lại với nhau, nói chuyện với nhau như người một nhà. Đừng coi nhau là kẻ thù, mà là Đồng Bào. Cùng chèo chung một chiếc thuyền, đang lênh đênh giữa sóng lớn.

 "IN GOD WE TRUST". Tôi tin vào Hiến Pháp Hoa Kỳ, một trong những bản Hiến Pháp vĩ đại nhất thế giới. Tôi tin vào tiếng nói của người dân. Tôi tin vào những thế hệ trẻ đang trưởng thành, với tấm lòng cởi mở và tinh thần dấn thân.

Tôi không kỳ vọng có sự thay đổi tất cả, Nhưng nếu mỗi người nội trợ, mỗi công nhân, mỗi giáo viên, mỗi người lính, và mỗi cán bộ các ngành khác nhau... đều sống tử tế, đều chọn yêu nước bằng những việc làm nhỏ mỗi ngày, vì chính tất cả đó là "lòng dân". Đất nước sẽ đổi thay, không cần phải có một vị cứu tinh đến từ chính trường.

Yêu nước không phải là chuyện lớn lao. Mà yêu nước khi bạn dạy con cháu, không nói dối, không buông lời hận thù. Hãy yêu nước bằng hành động cụ thể hàng ngày. Hãy dũng cảm nói sự thật, dù có thể bị hiểu lầm. Hãy biết khiêm nhường, lắng nghe người khác, ngay cả khi họ nghĩ khác về mình. Một đất nước lớn mạnh không nằm ở những lời hô hào, mà nằm trong sự chính trực của người dân và bằng trái tim sáng suốt và xây dựng.

Tôi là một người đàn bà nội trợ. Không có danh tiếng. Không có quyền lực. Tôi chỉ có một trái tim và tôi tin nước Mỹ còn rất nhiều trái tim như thế. 

Phương Lâm