Wednesday 13 October 2021

4 Điều Không Nên Tận

 Nhân sinh tại thế có 4 điều không nên làm tận...

San San

Mục lục bài viết

·        1. Sự việc đừng nên làm đến hết đường

·        2. Lời không nên nói hết

·        3. Có quyền thế không tận sức lợi dụng

·        4. Phúc không nên hưởng hết

Có câu "Nước đầy sẽ tràn, trăng tròn sẽ khuyết". Mọi thứ trên đời khi đạt đến thời điểm cực thịnh thì cũng là lúc bắt đầu đi vào suy bại...

Tăng Quốc Phiên, một vị tướng nổi tiếng thời nhà Thanh, đã từng nói lời giới cấm với chính mình như sau: "Ở thế gian này, khiêm tốn chính là đạo chở phúc, kiêu ngạo thì đầy, đầy thì sẽ hướng đến suy bại. Phàm khi mở miệng nói hoặc viết chữ, ngôn từ yêu quý người giàu có, nghi ngại kẻ thấp hèn, đàm luận người mệnh đoản, kích phát lòng hận thù, đều là bởi kiêu ngạo. Vô luận điều nói hoặc viết ra ấy điểm trúng kết quả hay không, thì dù có nói đúng cũng đã vi phạm phải điều mà Thiên đạo không cho phép". 

Trong lời nói của người xưa, câu nào cũng chứa đầy trí tuệ đối nhân xử thế. Hôm nay, chúng ta cùng đàm luận một câu ngạn ngữ: "Người có 4 thứ không làm tận sẽ trở thành kẻ bất bại". Vậy, "bốn không làm tận" này là gì?

1. Sự việc đừng nên làm đến hết đường

Chúng ta thường nói: "Làm người nên chừa lại cho bản thân một con đường để sau này còn nhìn mặt nhau". Kỳ thực, sự việc trên đời, dù là tốt hay xấu, chúng ta cũng không nên làm quá tuyệt đối, cần học được cách chừa lại cho bản thân một con đường. 

Tất cả mọi người đều nói: "Người vô đạo sẽ không ai giúp đỡ". Nếu như tất cả sự việc bạn làm đều làm đến hết đường, làm đến tận cùng, vậy thì đến cuối con đường bạn sẽ trở thành kẻ thua cuộc. 

Hạng Vũ là một ví dụ điển hình cho điều này. Mặc dù dũng mãnh hơn người, bách chiến bách thắng, tuy nhiên ông lại có một khuyết điểm nổi cộm, trong mọi việc ông đều làm đến mức quá tàn nhẫn. 

 

Sau khi chiếm được Tương Thành, ông đã giết chết hết binh lính và người dân bảo vệ thành. Về sau ông còn giết hơn 200 ngàn tù binh của quân Tần, đốt cháy thành Hàm Dương, đào mộ Tần Thủy Hoàng... Những hành động quá tàn nhẫn của ông đã gieo mầm cho thất bại và tai họa cho chính bản thân mình sau này. 

Vì vậy, một người thông minh thực sự cần biết cách tha thứ cho người khác, mọi sự việc không nên làm tới mức ngay cả con đường lui của mình cũng không chừa lại. 

2. Lời không nên nói hết

Mọi người thường nói: "Bệnh từ miệng mà vào, họa từ miệng mà ra". Nếu một người nói quá nhiều, hơn nữa lại không cân nhắc kỹ trước khi mở miệng, thì sẽ đem đến phiền toái cho bản thân. 

Khi chúng ta kết giao với người khác, thường thường sẽ là biết người biết mặt không biết lòng. Do vậy thật khó để đảm bảo rằng trong số những người chúng ta kết giao bạn bè sẽ không có tiểu nhân. 

Đôi khi một câu nói vô ý của chúng ta lại khiến người nghe nghĩ rằng đó là cố ý, vì vậy mà họ sẽ thêm mắm thêm muối rồi lan truyền cho người khác và mang đến hậu quả vô cùng nghiêm trọng. 

Vì vậy, khi chúng ta kết giao với người khác, lời không nên nói hết. Đây cũng là một biểu hiện của bậc "đại trí nhược ngu". 

3. Có quyền thế không tận sức lợi dụng

Ai trong chúng ta cũng từng trải qua thời điểm được và mất. Khi có được quyền lực địa vị trong tay hoặc của cải dư thừa, bạn cũng không nên tỏ ra kiêu ngạo hơn người, cũng đừng đi khoe khoang với người khác, nếu không nó sẽ khiến bạn lâm vào tình trạng "vật cực tất phản" (tức nước vỡ bờ). 

Trong 'Chân Hoàn truyện' có viết về câu chuyện của Hoa Phi. Cô ỷ vào quyền thế của anh trai mình mà hành động ngang ngược trong hậu cung, đắc đội với không ít người, cuối cùng đầu đập vào tường mà chết. 

 

Hoa Phi trong phim Chân Hoàn truyện.

Ỷ vào quyền thế mà hành động không kiêng nể, đến thời khắc cuối cùng loại người này sẽ hứng lấy bại vong. Cho nên mới nói: "Có quyền thế không thể tận sức lợi dụng". Làm người thì nên khiêm tốn một chút và bớt khoe khoang, tuyệt đối không nên ỷ thế làm càn. 

4. Phúc không nên hưởng hết

Tục ngữ có câu: "Trong phúc có họa, trong họa có phúc". Ý tứ của câu nói này muốn nhắn gửi con người thế gian là họa và phúc có mối liên hệ theo nhau, khi hưởng hết phúc rồi thì họa sẽ theo đó mà đến. Khi họa đến cùng cực thì phúc lại xuất hiện. 

Tăng Quốc Phiên cũng nói: "Cần trân quý sự thiếu may mắn của mình, có vậy thì hoa mới chưa nở hết, trăng chưa tròn. Vì thế khi có phúc thì không nên hưởng thụ tận cùng". Đây có lẽ là bí quyết cho sự thịnh vượng và phát đạt của gia tộc Tăng Thị. 

Khi gặp may mắn, bạn đừng hưởng hết một mình mà nên chia sẻ với người khác, giúp đỡ mọi người trong khả năng mà bản thân có thể. Làm nhiều việc thiện để tích công đức, chỉ có như vậy thì phúc khí mới dài lâu. 

San San biên dịch

--

No comments:

Post a Comment