Bầu cử Mỹ 2024

 Bầu cử Mỹ 2024: Những vấn đề sáng rõ và ẩn số còn trong bóng tối

Hà Thanh Liên

Tiến sĩ Hà Thanh Liên (He Qinglian) người Mỹ gốc Hoa, được biết đến là chuyên gia kinh tế và nhà bất đồng chính kiến chống Đảng Cộng sản Trung Quốc, đã có những nhận định mới trước thềm bầu cử Tổng thống Mỹ năm nay khi cho rằng ưu thế đang nghiêng rõ về ông Trump.

Tình hình bầu cử Mỹ trở nên rõ ràng sau giữa tháng 10. Tình hình phe ứng viên Harris suy sụp khi đã bị mất điểm nghiêm trọng từ 2 cuộc phỏng vấn truyền thông; tình hình bầu cử của phe ông Trump theo đó ngày càng tốt hơn, hoàn toàn khác với cuộc bầu cử năm 2016 và 2020. Năm nay, bên cạnh ủng hộ của nhóm cử cử tri vốn có, còn có những người nổi tiếng thuộc mọi tầng lớp đã công khai ủng hộ ông Trump, trong đó bao gồm nhiều đảng viên Đảng Dân chủ, những người nổi tiếng ở Thung lũng Silicon và các ông trùm Phố Wall..., thể hiện khả năng chiến thắng của Trump lên cao.

Hiển nhiên Đảng Dân chủ không muốn dễ dàng nhận thất bại, bởi vẫn còn đó những lá bài tẩy ẩn đã từng thấy trong cuộc bầu cử năm 2020, tức là 15 bang do Đảng Dân chủ nắm quyền quy định cử tri bỏ phiếu không cần xác minh danh tính ID, theo đó trong 7 bang chiến trường quan trọng quyết định chiến thắng cuối cùng thì có 6 bang giữ chính sách này. Năm 2020, thế giới đã chứng kiến "đường cong Biden", khi vào những phút cuối số phiếu đột biến đẩy ông Biden lên tại các bang chiến địa.

90% các cuộc thăm dò của phe cánh tả đã không còn lạc quan về Harris
Các phương tiện truyền thông và các công ty thăm dò ý kiến của Mỹ về cơ bản là thiên tả, nên họ rất bảo vệ Harris. Bà thường trả lời truyền thông bằng ngôn từ mập mờ, rời máy nhắc teleprompter là nói những lời vô nghĩa, vì thế bà thường không sẵn lòng nhận lời phỏng vấn trực tiếp.

Ngày 7/10, bà Harris đã nhận lời phỏng vấn với Bill Whitaker của kênh truyền thông thiên tả CBS. Trong buổi phát sóng trực tiếp cho thấy rõ vấn đề đó của bà Harris. Thế là CBS đã biên tập lại video, thậm chí có đoạn cắt và thay lại cả một đoạn mà bà Harris trả lời. Sự vụ này bị phát hiện khi so sánh giữa video phát lại của CBS và video truyền trực tiếp. Kết quả là cả CBS và bà Harris bị chỉ trích, khi mà không ít khán giả cảm thấy họ bị lừa.

So sánh 2 phiên bản video với nhau này được đối thủ của bà Harris, Donald Trump, công bố trên mạng xã hội. Phần trên là video gốc, phần dưới là video đã chỉnh lại, rõ ràng đoạn bà Harris trả lời đã được thay bằng một đoạn trả lời khác. 2 tuần sau đó, chương trình 60 phút của CBS đã thừa nhận là đã chỉnh sửa, nhưng bác bỏ cáo buộc "chỉnh sửa một cách lừa dối" mà ông Trump nêu lên. Sau đó ông Trump đã trả lời rằng phần bị cắt chính là phần mà bà Harris nói lảm nhảm (word salad), và nếu không phải vì CBS muốn giấu đi cái dở của bà Harris thì cách tốt nhất và cũng là đơn giản nhất ấy là CBS đăng nguyên bản gốc video:


Tuy các cuộc thăm dò vẫn đang cố gắng ủng hộ việc bà Harris đắc cử, nhưng phải giảm nhẹ tới dẫn trước 1-2 điểm. 3 cuộc thăm dò dư luận mới được công bố vào đầu tháng 10 (NBC News Poll, ABC News/Ipsos Polling và Real Clear Polling) cho thấy bà Harris hoặc ngang với ông Trump hoặc duy trì vị trí dẫn trước mong manh.

Tuy nhiên, vị trí dẫn đầu yếu ớt có vẻ đã không còn duy trì tiếp tục được sau cuộc phỏng vấn của Fox hôm 15/10. Ngay cả RealClearPolling vốn luôn ủng hộ Đảng Dân chủ cũng phải hạ mức đối với Harris, như hình ảnh sau về sự ủng hộ đối với 2 ứng viên tại 7 bang chiến địa.


Cuộc phỏng vấn của Fox đã trở thành Waterloo của Harris
Sau cuộc phỏng vấn được CBS hộ tống, dường như nhóm của bà Harris có đủ tự tin để đến với Fox để xem tình hình từ cử tri trung lập. Nhưng cuộc phỏng vấn ngày 15/10 đã trở thành 'Waterloo của Harris'.

Dường như gọi 'Waterloo' có phần khập khiễng. Năm đó Napoleon de Bonaparte, trước khi bại trận ở Waterloo, và sau đó thảm bại không thể cứu vãn, thì nhà vua huyền thoại của nước Pháp đã từng có những trận thắng vang dội trong lịch sử. Nhưng bà Harris thì khác. Bà chưa từng thật sự thắng đối thủ của bà, Donald Trump, dù chỉ 1 trận. Ngay cả vị trí 'ứng viên tổng thống đại biểu cho Đảng Dân chủ' cũng không phải là do bà giành được qua bầu phiếu nội bộ Đảng Dân chủ (bà chưa từng đắc dù chỉ  1 lá phiếu), mà là sau khi ông Joe Biden tỏ ra không thể đấu lại ông Trump, thì Đảng Dân chủ đã nửa đường thay ông Biden bằng bà Harris. Tức là bà cũng chưa từng có thành tích nào trong suốt cuộc đua vào Tòa Bạch Ốc năm nay.


Trong chương trình của Fox, người phỏng vấn bà Harris là ông Bret Baier, phụ trách chính trị của Fox, là người có quan điểm chính trị ủng hộ Đảng Dân chủ, nếu không nhóm vận động tranh cử của bà đã không chấp nhận cuộc phỏng vấn. Dưới đây là một số trích đoạn quan trọng, xin ghi lại để độc giả tự đánh giá.

1. Về thời gian nhậm chức phó tổng thống của bà Harris:
Bret: (Diễn lại lời nói, không phải dịch nguyên văn) Bà đã ở Nhà Trắng được 3,5 năm, hiện nay bà đang lật trang nào? (Ý hỏi về thay đổi chính sách).

Kamala: Lật trang vấn đề từ thập niên trước, khi đó ông Trump có những lời lẽ chia rẽ đất nước chúng ta... (Lúc này bà Kamala lại nói dài dòng lung tung không rõ ý).

Bret: (Liên tục ngắt lời bà Harris vài lần) Nhưng hơn 79% người Mỹ nói rằng đất nước đang đi sai hướng, và điều này xảy ra sau khi bà và ông Biden đã nắm quyền được 3,5 năm, nhưng bà đang nói sẽ lật sang trang mới khi hóa giải vấn đề đó của ông Trump... (Có lẽ Bret muốn bà Harris trả lời về việc tại sao trong thăm dò đầu tháng này, nhiều người Mỹ lại cho rằng chính quyền Biden đang đi sai đường trong 3,5 năm qua).

Harris: "Nhưng Trump đang tranh cử để vào văn phòng [Nhà Trắng]".

Bret: "Nhưng bà mới là người đang giữ cương vị ở văn phòng [Nhà Trắng]".

Harris: "Thôi nào, anh biết và cả tôi và anh đều hiểu ý tôi muốn nói mà".

Bret: "Tôi thực sự không hiểu ý bà là gì".

2. Về việc Đảng Dân chủ phản đối xác minh ID
Bret: Tại sao bà không ủng hộ yêu cầu cử tri xuất trình chứng từ cá nhân ID bỏ phiếu tổng tuyển cử?

Harris: Đó là để thuận tiện cho cử tri ở các vùng nông thôn của Mỹ, vì họ gần như không có điều kiện để đi phô tô ID của mình. Chúng tôi cho rằng có biện pháp xác minh cá nhân là tốt, nhưng không thể dùng biện pháp mà người ta gần như không làm được.

Đây là chỗ mà bà Harris bị chỉ trích cực mạnh. Thứ nhất, xuất trình thẻ căn cước hoặc chứng từ xác định cá nhân, ID, khi đi bầu cử là cách mà hầu như tất cả các quốc gia trên thế giới đều đang làm, chỉ có mỗi Đảng Dân chủ cứ nhất quyết không làm. Thứ hai, rất nhiều việc đều đòi hỏi phải có ID, chứ không phải chỉ đi bầu cử. Thứ ba, nhóm cử tri ở nông thôn Mỹ kỳ thực là nhóm ủng hộ dùng ID. Người Mỹ sống lâu đời ở Mỹ, ở nông thôn, là những người thường ủng hộ Đảng Cộng hòa, như có thể thấy các bang đỏ nằm giữa nước Mỹ. Các bang xanh là ở 2 bên giáp biển Đông và Tây, là dân thành thị. Nhóm dân mà không thích đòi ID là nhóm nhập cư bất hợp pháp, hoặc là bầu cử từ nước ngoài và có thể là nhân tố gian lận bầu cử. Thứ ba, không thể nào có vấn đề khó khăn về công nghệ. Dù không có máy phôtô thì chức năng điện thoại chụp ảnh cũng được. Rất nhiều cư dân trên mạng đưa các hình ảnh nước Mỹ của trên 100 năm trước để chế giễu điều này.

3. Về tình trạng thể chất của ông Biden
Brett: "Bà đã nói trong nhiều phỏng vấn rằng Joe Biden đang có phong độ rất tốt, ông ấy khiến nhân viên bận rộn. Lần đầu tiên bà nhận thấy trí năng của Tổng thống Biden dường như đang suy giảm là khi nào?"

Harris: "Joe Biden – Tôi luôn dõi theo ông ấy từ Phòng Bầu dục đến Phòng Tình huống Chiến tranh, ông ấy có óc phán đoán và kinh nghiệm để đưa ra những quyết định rất quan trọng thay mặt người dân Mỹ".

Brett: "Trong 3,5 năm qua, hàng tuần bà đều có ít nhất một lần gặp Tổng thống Biden, bà không lo lắng gì à?"

Harris: "Tôi nghĩ người dân Mỹ lo lắng đến Donald Trump, và đó là lý do tại sao những người hiểu rõ ông ấy nhất đều không ngừng lên tiếng, bao gồm cả các nhà lãnh đạo trong cộng đồng an ninh quốc gia của chúng ta, ngay cả những người đã từng làm việc cho ông ấy trong Phòng Bầu dục, Phòng Tình hình Chiến tranh, tất cả những người đã từng làm việc cho ông ấy đều cho biết ông ta không thích hợp làm tổng thống, rất nguy hiểm và không bao giờ nên trở thành tổng thống Mỹ nữa, kể cả cựu phó tổng thống của ông ta, đó là lý do tại sao ông ta chọn nhóm tranh cử khác. Đây là sự thật".

Brett: "Không có người nêu quan ngại [về Joe Biden]?"

Harris: "Joe Biden không có tên trong lá phiếu, nhưng Donald Trump thì có".

Đoạn này cho thấy bà Harris hoàn toàn không chịu trả lời về tình hình sức khỏe của ông Joe Biden.

4. Về việc nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ
Ông Brett đã hỏi bà Harris có bao nhiêu người nhập cư bất hợp pháp đã xâm nhập vào Mỹ, và bà đã từ chối trả lời; ông Brett hỏi, "Chính phủ của bà đã nhanh chóng đảo ngược chính sách biên giới của Trump, bà có hối hận không?"

Sau cuộc phỏng vấn, ông Brett kể rằng khi ông đang phỏng vấn bà Harris, 4 trợ lý trong chiến dịch tranh cử của bà đã vẫy tay yêu cầu ông dừng cuộc phỏng vấn, khiến ông phải kết thúc cuộc phỏng vấn sớm ngoài kế hoạch, ở phút thứ 26. Có thể thấy trên video lúc đó ông Brent đột ngột nói lời cảm ơn và kết thúc phỏng vấn.

Phe tả phản ứng với cuộc phỏng vấn của Fox
Sau cuộc phỏng vấn này, những người cánh tả cũng biết rất rõ rằng vấn đề bà Harris tựa lớp sơn trên bức tượng nặn vội vã bằng đất bùn đã bị bong tróc hoàn toàn.

Capitol Hill (cánh hữu) đã xuất bản một bài báo vào sáng ngày 17/10 có tựa "Màn trình diễn tai nạn của Harris trong cuộc phỏng vấn của Fox". Tác giả bài là Becket Adams – người phụ trách chuyên mục của Trung tâm Tin tức Quốc gia, ông tin rằng dù theo bất kỳ tiêu chuẩn hợp lý nào thì cuộc phỏng vấn này là một thảm họa.

Trong bài báo, ông chỉ ra 3 khía cạnh mà tất cả các phương tiện truyền thông cánh tả đều từ chối chỉ ra: Bà Harris là ứng viên được chỉ định của Đảng Dân chủ, vị trí ứng viên của bà không phải là do bầu cử nội bộ Đảng Dân chủ mà có.

1. Adams đặc biệt đề cập đến câu hỏi của Bret về tình trạng thể chất của Tổng thống Biden, tin rằng "đây là câu hỏi quan trọng nhất cần được hỏi, nhưng biểu hiện của bà Harris cho thấy đây là câu hỏi mới lạ đối với bà. Dường như chưa từng có ai chỉ cho bà ấy cách trả lời câu hỏi này, khiến bà hoàn toàn bị bất ngờ trước câu hỏi. Mà đây là câu hỏi về một âm mưu kéo dài nhiều năm nhằm che giấu tình trạng sức khỏe tâm thần suy giảm của Tổng thống Biden".

2. Adams tiếp tục chỉ ra: "Làm thế nào mà Bret trở thành người duy nhất trong ngành [truyền thông] đặt ra cho ứng viên Đảng Dân chủ về vai trò của bà ấy trong âm mưu này, một âm mưu được che giấu nhưng cuối cùng vẫn không tránh khỏi việc tổng thống hiện tại bị loại khỏi vị trí tranh cử để tái nhiệm, từ đó mở đường cho sự kế nhiệm khó có thể xảy ra của chính bà ấy. Việc giới truyền thông không gây sức ép với bà ấy về câu hỏi này cho thấy đây không chỉ là do thiếu tò mò hay cẩu thả, mà còn là vấn đề thất trách quá đáng".

3. Chẳng phải việc tổng thống Hoa Kỳ rời khỏi cuộc đua và phó Tổng thống của ông ấy (người thậm chí còn không lọt vào cuộc họp kín ở Iowa khi tranh cử tổng thống vào năm 2020) được đề cử là chưa đủ "kỳ lạ" đối với truyền thông Mỹ? Nhưng mà nếu sự tham gia của phó tổng thống vào âm mưu của Nhà Trắng đáp ứng tiêu chuẩn "lợi ích nhóm" thì không có gì là không hợp lý cả (ông Adams ám chỉ rằng dù là ông Joe Biden hay bà Harris, thì đều là con rối của một thế lực nào đó, vì chỉ có như vậy mới giải thích được tại sao lại xảy ra vấn đề che giấu tình hình sức khỏe của ông Biden, tổng thống của siêu cường quốc Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, tiếp đó đột ngột thay bằng bà Harris trong cuộc đua vào Nhà Trắng, vậy mà không ai đặt câu hỏi, không ai thắc mắc).

CNN dường như đã từ bỏ chủ trương cùng chung mặt trận chiến đấu với Đảng Dân chủ. Trong một số chương trình, CNN đã bắt đầu chỉ trích bà Harris vì màn thể hiện kém cỏi của bà ấy trong cuộc phỏng vấn với Fox: "Bà ấy không thể giải thích tại sao Tổng thống Biden và bà đã lật ngược mệnh lệnh hành pháp của Trump và thay đổi mọi thứ, khiến cho một lượng lớn người nhập cư trái phép tràn vào".

Tờ Telegraph của Anh hôm 17/10 đăng bài viết của Roger Kimball cho rằng bà Harris đang có dấu hiệu "thất bại nặng nề", và khẳng định "Trump sẽ giành chiến thắng áp đảo".

Đó cũng là một điều trớ trêu ngầm trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, năm đó ông Biden đã có được chức tổng thống với chênh chỉ 44.000 phiếu bầu ở một số bang chiến trường. Họ biết lần này không có COVID-19 (virus Trung Cộng) nào giải thích được cho họ nên họ hoảng sợ.

Một ngày trước cuộc phỏng vấn của Fox, sàn thương mại Polymarket cho thấy ông Trump có 57% cơ hội thắng cử, trong khi cơ hội của bà Harris là 41%. Sáng 16/10 sau cuộc phỏng vấn, bộ dữ liệu này thay đổi thành 62,1% đối với Trump và 37,8% đối với Harris. Chỉ trong một đêm, khoảng cách giữa hai người đã tăng từ 16% lên 24,3%.


Trong cơn trầm cảm tột độ, bà Harris thậm chí còn không tham dự bữa tối lần thứ 79 của Quỹ tưởng niệm Alfred E. Smith. Theo truyền thống vào mỗi năm bầu cử, Đức Hồng y của New York tổ chức một bữa tối để hai ứng cử viên tổng thống gặp nhau, cùng nhau có một buổi tối thú vị được mô tả là "phi đảng phái", đồng thời gây quỹ cho Tổ chức từ thiện Công giáo New York. Việc bà Harris vắng mặt và chỉ tham gia qua video đã cho thấy vấn đề lớn.

Chủ trương MAGA của Trump ngày càng nhận được ủng hộ
Đây là cuộc tranh cử tổng thống thứ lần 3 của ông Trump.

Vào năm 2016, do Đảng Dân chủ tin rằng bà Hillary là người chắc chắn chiến thắng, như tờ New York Times cho biết ngay trong ngày bầu cử rằng bà Hillary có 92% cơ hội chiến thắng, nên không có nhiều động thái thao túng trong năm bầu cử đó, cho phép những người ủng hộ ông Trump lặng lẽ sử dụng phiếu bầu của họ để đưa ông vào Nhà Trắng.

Dường như đúc kết từ bài học này, Mike Podhorzer – người được mệnh danh là "kiến trúc sư" chiến lược bầu cử của Đảng Dân chủ – năm 2019 đã đi đầu trong huy động mọi quyền lực của cánh tả, đã chuẩn bị đầy đủ từ vấn đề tổ chức, gây quỹ, dự luật cho đến yếu tố con người giúp tạo nên Liên minh bảo vệ Đảng Dân chủ (democratic Defense Coalition), để kiểm soát bầu cử ở Mỹ hơn bao giờ hết và "chiến thắng" cuộc bầu cử Mỹ năm 2020.

Chiến dịch tranh cử của ông Trump vào năm 2024 đang ở tình thế tốt đẹp chưa từng thấy, trong bối cảnh Chính quyền Biden-Harris đã khiến nhiều người thấy nước Mỹ đang rơi vào một cuộc khủng hoảng chưa từng có, khiến đông đảo cử tri đã quay sang ủng hộ Trump. Các thành viên quan trọng trong nhóm vận động tranh cử hiện tại của ông, chẳng hạn như Vance, Robert F. Kennedy (cháu trai của cựu Tổng thống Kennedy) và Tulsi Gabbard, đều từng là người chống ông Trump. Và còn có tỷ phú Elon Musk. Ông bị cảm động hơn trước tinh thần hy sinh kiên cường để hiện thực hóa lý tưởng "Nước Mỹ trên hết" của ông Trump và đã đang hết sức ủng hộ cựu tổng thống trở lại Nhà Trắng. 

Không rõ có phải là đã có chủ đích vậy không, việc ông Musk chi hàng chục tỷ USD để mua lại Twitter năm 2022 đã trở thành một nước cờ cực tốt cho việc ủng hộ ông Trump cho chiến dịch năm nay.

Ở Hollywood, nơi ủng hộ bà Hillary Clinton và Đảng Dân chủ một cách áp đảo vào năm 2016, giờ đây các ngôi sao điện ảnh nổi tiếng như Nicole Kidman đã bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Trump... , theo đó "Danh sách đầy đủ những người nổi tiếng ủng hộ cựu tổng thống" không ngừng gia tăng với nhiều nhân vật nổi tiếng trong làng giải trí, thể thao...

Ẩn số còn trong bóng tối
Tình hình bầu cử của Harris không tốt, nhưng Đảng Dân chủ vẫn quyết tâm giành chiến thắng trong cuộc bầu cử này.

Niềm tin ở đâu? Bí mật nằm ở những sơ hở trong quản lý bầu cử địa phương ở Mỹ. Nhà bình luận Hà Thanh Liên đã kiểm tra một số trang web bầu cử của Mỹ và cuối cùng đã làm rõ những cạm bẫy trong quản lý bầu cử địa phương ở Mỹ, đồng thời viết một bài báo "Quản lý bầu cử địa phương là rất quan trọng đối với các cuộc bầu cử ở Mỹ" (Lianhe Zaobao, 17/10/2024), trong đó lưu ý một số vấn đề quan trọng như sau:

1. Không có hệ thống mang tính quốc gia phụ trách chung về tổng tuyển cử;

2. Theo luật xác minh danh tính ID cử tri của các bang, tính đến tháng 4/2024 có 35 bang yêu cầu cử tri xuất trình giấy tờ tùy thân để bỏ phiếu vào ngày bầu cử, còn lại 15 bang (bang của Đảng Dân chủ) "không cần xuất trình bất kỳ giấy tờ tùy thân nào";

3. Quá trình kiểm phiếu có minh bạch hay không còn phụ thuộc vào việc người giám sát được trung tâm bầu cử địa phương thuê để kiểm phiếu có tận tâm và khách quan hay không (Một bài báo của quan chức thành phố Detroit – Michigan tập trung vào việc sắp xếp nhân viên trạm bỏ phiếu cho hay, đầu tháng 8 năm nay, Ban bầu cử Detroit đã bổ nhiệm 2337 giám sát viên Đảng Dân chủ và 310 giám sát viên Đảng Cộng hòa. Theo cuộc điều tra của Đảng Cộng hòa, trong đó ít nhất 100 người được xác nhận là đảng viên Đảng Dân chủ giả danh Đảng Cộng hòa);

4. Việc truy tố pháp lý sau đó không thể thay đổi kết quả bầu cử.

Vì vậy, ở một mức độ đáng kể, kết quả của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ là "sổ tay lương tâm" của mọi quan chức bầu cử chính quyền địa phương.

Qua những vấn đề công khai và tiềm ẩn của bầu cử Mỹ như đã đề cập ở trên, Đảng Cộng hòa năm nay phải tập trung ngăn chặn sự tái diễn của "Đường cong Biden" vào năm 2020.

Mộc Vệ (t/h), theo Hà Thanh Liên