Tâm Thái Tốt

 Tâm thái tốt có sức mạnh hơn 100 loại trí tuệ

Hoàng Mai  

Đại văn hào Dickens từng nói: "Có tâm thái tốt thì có sức mạnh hơn cả 100 loại trí tuệ". Câu danh ngôn chí lý này đã nói rõ một chân lý rằng, tâm thái thế nào thì sẽ có cuộc đời thế ấy.

Có triết gia nói: "Trên thân mỗi người đều có một Pháp bảo mà nhìn không thấy, một mặt của nó viết 'tâm thái tích cực', còn mặt kia viết 'tâm thái tiêu cực'. Tâm thái tích cực có thể khiến bạn leo lên đỉnh cao cuộc đời, còn tâm thái tiêu cực có thể khiến bạn cả đời nghèo khổ và bất hạnh".

Con người sống cần phải nỗ lực luyện được một tâm thái tốt, nhất là trong những việc nhắt nhắt phiền toái, trong cuộc đời chìm nổi, trong sự lựa chọn lấy, bỏ mà luyện ra một tâm thái tốt.

Tâm thái tốt là cội nguồn của sáng tạo

Có một tâm thái tốt và giữ được tâm thái tốt thì giá trị sáng tạo ra là vô hạn, nó không chỉ khiến con người ở trong trạng thái không ngừng tích cực vươn lên, mà còn khiến người ta hình thành đặc điểm tính cách tự tin, tự trọng, kiên cười, hăng hái. Một khi người ta có tâm thái tốt tự tin, tự cường, tích cực tiến thủ, lạc quan rộng mở thì có thể phát huy đầy đủ tiềm năng vô hạn, có thể sáng tạo nên kỳ tích, tạo ra những thành tựu khiến mọi người trầm trồ thán phục.

Tướng Patton nói: "Tiêu chí đánh giá thành công của một người không phải là nhìn vào độ cao của đỉnh cao mà anh ta leo đến, mà là xem sức bật của anh ta sau khi bị ngã xuống vực sâu".

Thành công cố nhiên không dễ, nhưng thái độ đối diện với thất bại mới quyết định người đó cuối cùng đi được bao xa.

Disney bất đắc chí, nghèo khổ đã sử dụng chú chuột nhỏ bé đó để tạo nên một đế chế hoạt hình vô giá và nổi tiếng trên toàn thế giới. Đặc biệt nhà bác học Edison đã trở thành ông vua phát minh nổi tiếng thế giới bởi tâm thái tốt và ý chí kiên cường.

Vua phát minh Edison cả đời đã phát minh ra hơn 2000 sáng chế, có hơn 1000 sáng chế độc quyền. Vị thiên tài khoa học nổi tiếng này khi còn đi học bị thầy giáo coi là "thiếu trí tuệ" và đã đuổi ra khỏi trường. Dưới sự toàn tâm giúp đỡ của người mẹ, trải qua quá trình khai phát tiềm năng não độc đáo, Edison cuối cùng đã trở thành vua phát minh nổi tiếng nhất thế giới, cả đời đã có trên 2000 phát minh sáng chế, trong đó máy ghi âm, đèn điện, điện thoại, điện ảnh có tiếng và nhiều phát minh khác của ông đã hoàn thiện chất lượng cuộc sống của nhân loại. Những sự thực này là thành quả của tâm thái tốt dẫn dắt và sáng tạo ra, cũng là những ấn chứng tốt nhất nhắc nhở chúng ta bảo trì tâm thái tốt.

Tâm thái tốt là khởi nguồn của sáng tạo.

Thay đổi tâm thái, thay đổi cuộc đời

Có một tâm thái tốt và giữ được tâm thái tốt, còn giúp người ta bình tĩnh và hòa ái đối diện với khó khăn và thất bại.

Người xưa nói: "Nước không có hình dạng thường hằng, quân sự không có hình thế thường hằng". Một đời con người không thể nào luôn thuận buồm xuôi gió được, gặp khó khăn và thất bại cũng là điều khó tránh khỏi, nhất là xã hội cạnh tranh khốc liệt ngày nay, khó khăn trắc trở và thất bại không nơi nào không có. Thế nên chớ vì nhất thời thất bại mà phóng đại thống khổ, chỉ có tâm thái bình ổn, thản nhiên đối diện với khó khăn thất bại mới là điều quan trọng nhất.

Bá Dương là giám đốc nhà xuất bản, năm 1968 ông đăng một bức tranh biếm họa, bị cho là xúc phạm tổng thống, nên bị chính quyền Đài Loan phán 12 năm tù. Trong tù, Bá Dương oán hận, đêm thường không ngủ được, nửa đêm giật mình tỉnh dậy thất mình vẫn đang oán hận nghiến răng. Tâm trạng như thế này kéo dài khoảng 1 năm. Sau đó ông ý thức được rằng không được phép kéo dài như thế này nữa, nếu không ông không chết vì uất hận thì cũng chết vì dày vò bản thân.

 

Thế là ông quyết tâm điều chỉnh tâm thái, thản nhiên đối diện với tất cả. Ông bắt đầu đọc lượng lớn các thư tịch lịch sử, chỉ riêng bộ "Tư trị thông giám" ông đã đọc 3 lần. Những sách này đã cho ông món ăn tinh thần quý báu, khiến ông lĩnh ngộ được rằng, lịch sử là một con sông dài, một cá nhân chỉ là một chấm vô cùng nhỏ bé. Từ đó ông hiểu ra rằng, nguồn gốc bản chất của sinh mệnh chính là khổ nhiều vui ít, mỗi cá nhân đều lặp đi lặp lại những thành công, thất bại, vui sướng, buồn đau, chỉ cần trong tâm thường giữ được lòng thương yêu, cảm nhận về cái đẹp và lý tưởng, thì khó khăn thất bại trái lại trở thành động lực để con người vươn lên, thậm chí trở thành sức mạnh cứu rỗi.

 

Coi nhẹ danh lợi, thân tâm thảnh thơi

Có một tâm thái tốt, và giữ tâm thái tối, có thể khiến con người luyện ra được cảnh giới nhân sinh không bị mê hoặc bởi tất cả hư vinh, không bị nhấn chìm bởi tất cả phù hoa, cho dù gặp  phải vinh và nhục, cũng có thể điềm tĩnh thản nhiên đối mặt.

Sách "Thái căn đàm" có viết: "Thân này thường để nơi nhà nhã, thì vinh nhục được mất ai có thể sai khiến được ta. Thân này thường ở trong yên tĩnh, thì thị phi lợi hại ai có thể lừa được ta".

Ý nghĩa là, thường xuyên để thân và tâm mình ở trong môi trường nhàn nhã, thì tất cả phú quý vinh hoa và thành công thất bại của thế gian cũng không thể nào thao túng được mình; thường xuyên để thân và tâm mình trong môi trường yên tĩnh, thì tất cả công danh lợi lộc và thị phi thế gian đều không thể lừa bịp được mình.

Đào Uyên Minh khi làm quan thân ở trong cõi hồng trần, tuy nhiên ông chọn cách sống cho mình thế này:

Cất nhà trong cảnh nhân gian

Ngựa xe chẳng vướng bụi trần vào đây

Hỏi ông sao được như vầy?

Tâm hồn cao viễn, đất này hẹp thôi

(Bản dịch Nguyễn Thị Bích Hải)

Đây chính là một loại tâm thái tốt.

Marie Curie đã hai lần đoạt giải Nobel, bà đã đối xử với mình như thế nào sau khi nổi tiếng?

Sau khi giành được giải thưởng và trở nên nổi tiếng, bà đã đi vào phòng thí nghiệm và làm việc chăm chỉ, và trao huy chương vàng vinh dự và thành công của mình cho cô con gái nhỏ làm đồ chơi. Một số khách trông thấy thì rất ngạc nhiên. Bà Curie cười và nói: "Tôi muốn bọn trẻ ngay từ nhỏ biết rằng vinh dự giống như một món đồ chơi,  chỉ có thể chơi với nó thôi, tuyệt đối không được ôm giữ nó mãi, nếu không sẽ chẳng làm nên việc được gì".

Có loại tâm thái bình thường như thế này, thì sau khi chúng là tạo được những thành tích, có được chút danh tiếng, thì cũng sẽ không dương dương tự đắc về thành công và danh tiếng của mình, từ đó đánh mất mục tiêu phấn đấu mới. Khi chúng ta vào những nơi hào hoa thì không phải xấu hổ vì mặc y phục lỗi thời, gặp ông chủ lớn, quan to, danh nhân, cũng không cần gật đầu khom lưng. Cho dù thân phận nhỏ bé, cũng không cần u sầu khổ não, cần vui vẻ ngẩng cao đầu, thỏa thích tận hưởng ánh nắng tươi đẹp. Cho dù không có học vị đáng tự hòa, cũng không cần phải oán người trách Trời, cần bảo trì thái độ nhân sinh tích cực vươn lên.

Coi nhẹ danh lợi, thân tâm thảnh thơi. 

Tâm thái làm chủ vận mệnh

Một triết gia từng nói: "Tâm thái của bạn chính là chủ nhân của bạn".

Con người sống trên đời luôn là vấn đề tâm thái. Tâm thái tốt thì sự việc nhỏ đi, con đường cũng rộng mở hơn.

Thực ra đời người việc không như ý thì có 8, 9 phần, cần đối diện chúng với tâm thái tốt.

Chúng ta không cần hâm mộ vòng hào quang rực rỡ của người khác, chỉ cần chúng ta có một tâm thái bình hòa, làm hết khả năng của mình, lựa chọn mục tiêu nhân sinh và cuộc sống, dũng cảm đối diện với các thách thức của cuộc sống, xứng đáng với xã hội và người khác, xứng đáng với bản thân, thế thì Thánh địa tâm linh chúng ta nhất định sẽ tràn đầy ánh nắng rực rỡ và đầy hoa tươi.

Tâm thái không chỉ ảnh hưởng đến công việc mà còn quyết định vận mệnh cả cuộc đời. Một người có tâm thái tốt thì cho dù công việc hiện nay không được như mục tiêu lý tưởng, nhưng cũng vẫn có thể hài lòng, tâm bình khí hòa, tích cực làm việc. Mà tâm thái tích cực này sẽ đem lại thái độ công tác tốt, và hiệu quả công việc cũng sẽ tốt, đồng thời dần dần dẫn dắt chúng ta bước đến con đường thành công. Nếu thờ ơ với công việc, hoặc chán nản, thì tâm thái tiêu cực này sẽ đem lại sự không vui, thậm chí là thái độ làm việc xấu.

Tâm thái tích cực còn có thể huy động được sức mạnh tâm linh của con người, khiến họ phát huy được trình độ công tác đạt đến trạng thái tốt, thậm chí đến cảnh giới hoàn mỹ. Trái lại, tâm thái tiêu cực luôn ngăn trở sự phát huy sức mạnh tâm linh, càng không thể nói đến khai phá sức mạnh tâm linh nội tại, nó khiến con người dễ rơi vào bi quan thất vọng, được sao hay vậy, chán nản thống khổ, và lo lắng bất lực mà không tự thoát ra được.

Mong rằng chúng ta đều có tâm thái tốt, đều có thể học được, chấp nhận bản thân, vì đó mới là sự bao dung dịu dàng nhất đối với cuộc đời, là sự đối xử từ bi nhất đối với sinh mệnh.

Hoàng Mai