Khi Ukraine nhìn thấy con đường chiến thắng và Vladimir tuyệt vọng nhấn nút hoảng sợ, chuyên gia lập luận ĐÂY là cách cuộc chiến có thể kết thúc. Giành đất, hàng trăm nghìn lính nghĩa vụ ra tiền tuyến, và một hạt nhân cho bất cứ ai dám cản đường ông: Vladimir Putin đã dành gấp đôi cho cuộc chiến của mình ở Ukraine tuần qua.
Nhưng
sự bối rối của ông ta chỉ ra một sự thật đơn giản: Nga đang thua trong
cuộc chiến, và ông ta biết điều đó.
Kẻ
chuyên quyền đang tuyệt vọng. Quân đội của ông ta đang tơi tả, các kế hoạch
chiến đấu của ông ta bị bắn, ông ta đốt cạn tiền dự trữ của mình với tốc độ
không bền vững, và mùa đông đang đến gần. Trong khi đó quân đội Ukraine tiếp
tục tiến quân trên khắp đất nước, tạo cho Kyiv một con đường khả thi để giành
chiến thắng. Điều gì đặt ra câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra nếu Nga bị đánh bại?
Theo
Alp Sevimlisoy – thành viên thiên niên kỷ tại Hội đồng Đại Tây Dương
(think-tank), người đã nói chuyện với MailOnline – điều đó có nghĩa là Putin bị
phế truất, bản thân Nga tan rã và NATO đối đầu với Trung Quốc về chiến lợi
phẩm.
Ông
nói thêm, phương Tây phải bắt đầu chuẩn bị cho tình huống đó ngay bây giờ, nếu
không, nó sẽ mở ra cánh cửa cho Bắc Kinh thâm nhập vào các khu vực như Siberia,
trung Á, châu Phi và Nam Mỹ, nơi họ đã có chân nhưng sẽ nhìn thấy cơ hội như
sức mạnh của Nga mờ dần.
'Chúng
tôi phải di chuyển vào các khoảng trống, tìm cách gây ảnh hưởng, và sau đó
chúng tôi phải đối đầu với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Trung Quốc là một siêu
cường được kết nối toàn cầu và chúng ta phải chống lại họ một cách hiệu quả
", ông nói.
Trở
lại vào tháng 2, khi Putin lần đầu tiên khởi động 'chiến dịch quân sự đặc biệt'
của mình, một kịch bản khó có thể nghĩ đến.
Phương
Tây có thể đã gây khó dễ cho Ukraine, nhưng ít người nghĩ rằng chiến thắng có
thể xảy ra – họ bị áp đảo bởi lực lượng toàn diện của quân đội Nga từ ba phía,
khi đó ước tính chỉ đứng sau Mỹ. Có thể mất vài ngày, hoặc vài tuần, có thể vài
tháng.
Nhưng
sau đó là một loạt các tính toán sai lầm ngoạn mục của Putin và các tướng lĩnh
của ông. Sự chuẩn bị và lập kế hoạch kém cỏi, nạn tham nhũng đã làm thối rữa
kho dự trữ quân sự của Nga từ trong ra ngoài, và tinh thần kém cỏi giữa các
quân đội đã kết hợp lại để trao cho Ukraine sáng kiến – điều mà các chỉ huy của
họ đã khai thác một cách tàn nhẫn.
Alp
Sevimlisoy, một thành viên của Hội đồng Đại Tây Dương, tin rằng Putin sẽ không
thể sống sót sau thất bại – và bản thân nước Nga có thể bắt đầu sụp đổ.
Bước
tiến chớp nhoáng đối với Kyiv mà Putin đã áp dụng để lật đổ chế độ và giao cho
ông ta quyền kiểm soát đất nước trong vòng vài ngày đã chậm lại, sau đó dừng
lại, và cuối cùng lên đến đỉnh điểm là một 'cử chỉ thiện chí' – hay còn gọi là
một cuộc rút lui toàn diện – như là thay vào đó, Kremlin đặt mục tiêu 'giải
phóng' Donbas.
Mặc
dù những vùng đất rộng mở ở trung tâm công nghiệp phía đông của Ukraine vô cùng
phù hợp với chiến thuật của Nga – các cuộc pháo kích tàn khốc sau đó là các
cuộc tiến công chậm của quân đội và xe tăng – các vấn đề vẫn tồn tại. Một lần
nữa, sự tiến bộ chậm lại, và sau đó phần lớn dừng lại.
Ukraine
sau đó đã tung ra một cú đấm có một không hai: Một cuộc tấn công vào Kherson ở
phía nam, nơi hút hết quân đội Nga, trước khi một mũi nhọn về phía đông của
Kharkiv đã phá vỡ các phòng tuyến của Nga, gây ra một cuộc hành trình toàn diện
và trao lại hàng nghìn dặm vuông cho Kyiv kiểm soát trong vài ngày.
Nga
đã quay cuồng. Quân đội của nó có thể chưa 'đo ván' trên tấm bạt, nhưng một đòn
nặng đã giáng xuống và đầu gối của nó đã bắt đầu khuỵu xuống. Thêm một số nữa,
và một ván bài bị loại trực tiếp.
Phát
biểu ngay sau khi Ukraine tiến hành cuộc phản công Kharkiv, ông Sevimlisoy nói
với MailOnline: 'Người Ukraine có động lực – họ đang chiến thắng. Nhưng
cuộc xung đột này sẽ không chỉ kết thúc với việc cả hai bên bỏ đi và nói rằng
'thế là thế đó', nó sẽ vang danh khắp nước Nga và khu vực. '
Điều
đó có nghĩa là quyền lực của Nga không chỉ suy yếu từ các quốc gia như Nam Mỹ
và châu Phi – nơi trước đây họ đã gửi lính đánh thuê, cho vay và xây dựng cơ sở
hạ tầng – mà còn từ các quốc gia vệ tinh của Liên Xô cũ như Kazakhstan, Georgia
và Armenia, ông tin tưởng.
Và
bản thân Nga cũng có thể không chịu thua trong các cuộc giao tranh, với các khu
vực nổi loạn đang tìm cách thoát khỏi sự kiểm soát của Moscow khi những người
môi giới quyền lực trong Điện Kremlin trở mặt với nhau và tranh giành ngai vàng
của Putin.
Mặc
dù viễn cảnh về một nước Nga không có Putin có thể từng là điều viển vông,
nhưng ông Sevimlisoy tin rằng gần như không có cách nào để ông có thể sống sót
sau thất bại ở Ukraine.
Ông
Sevimlisoy nói: "Tôi không thể nhìn thấy tương lai cho Putin [nếu ông
ấy thua trong chiến tranh]. 'Làm thế nào để ông ta quay trở lạị sau này? Sau
khi ông đã vũ khí hóa thức ăn và năng lượng, làm thế nào để có thể quay trở lại
sân khấu thế giới sau đó? '
Ông
ấy không đơn độc khi nghĩ như vậy. Trong những tuần kể từ cuộc phản công của
Ukraine, các chuyên gia đã công khai đặt câu hỏi liệu Putin có đang đối mặt với
dấu chấm hết hay không – Giáo sư Grigory Yudin đã dự đoán như vậy với CBC của
Canada, cựu sĩ quan quân đội Anh Richard Kemp nghiền ngẫm ý tưởng này trên tờ
The Telegraph, và nó cũng đã được tranh luận bởi nước ngoài.
Ông
Sevimlisoy tin rằng sự lật đổ Putin sẽ khai hỏa phát súng khởi đầu cho tất cả
các cuộc giao tranh bên trong nước Nga: Các nhánh khác nhau của quân đội liên
kết với nhau, các khu vực đấu thầu để tách khỏi đất nước và các quốc gia vệ
tinh của Liên Xô cũ đang tìm kiếm đồng minh cách xa Mátxcơva hàng dặm.
Ông
nói: "Thất bại của Nga ở Ukraine là thất bại của nền pháp chế. 'Sẽ có
những nhóm nói rằng "đây không phải là cách chúng ta nên bị quản lý".
Quân đội sẽ nói rằng chiến dịch đã thất bại.
'Tôi
nghĩ rằng sự sụp đổ sẽ đến từ cuộc đấu đá nội bộ trong các cơ quan tình báo và
quân đội, và các lực lượng bên trong Nga sẽ coi đây là cơ hội để nói
rằng: "Chúng ta có thể tự quản lý mình tốt hơn và chúng ta có đủ
sự hỗ trợ quốc tế để thúc đẩy độc lập". Chúng tôi chắc chắn nên ủng hộ
điều đó.
Nhưng
không có gì đảm bảo rằng ai thay thế Putin sẽ ít cực đoan hơn. Nhiều người tin
rằng người thừa kế rõ ràng là Sergey Naryshkin, người đứng đầu cơ quan tình báo
nước ngoài, người tỏ ra hiếu chiến hơn Putin khi nói đến phương Tây.
Điều
đó có nghĩa là nhiệm vụ của NATO sẽ là 'kiềm chế Nga và các lực lượng vũ trang
Nga', ông Sevimlisoy lập luận, nhưng 'chúng tôi sẽ làm việc để kiềm chế Trung
Quốc.'
Quyền lực của Nga sẽ suy yếu hơn so với các quốc gia vệ tinh của Liên Xô cũ như
Azerbaijan, Kazakhstan và Kyrgyzstan – và thậm chí xa hơn ở nước ngoài, ở châu
Phi và Nam Mỹ, nơi Putin đã ủng hộ các chế độ độc tài bằng lính đánh thuê, các
khoản vay giá rẻ và các thỏa thuận thương mại.
NATO
phải sẵn sàng cạnh tranh trên tất cả các đấu trường đó, nếu không sẽ có nguy cơ
đánh mất họ trước sự dụ dỗ của Bắc Kinh.
Đã
có những dấu hiệu cho thấy sự thối rữa đang diễn ra. Kazakhstan, đồng minh từ
lâu của Moscow, ngày càng có thái độ thách thức chống lại Moscow – chào đón hơn
100.000 người đàn ông Nga đã trốn khỏi quân dịch của Putin trong khi cũng nhấn
mạnh rằng toàn vẹn lãnh thổ phải được tôn trọng, mặc dù không đề cập trực tiếp
đến Ukraine.
Azerbaijan
và Armenia – một đồng minh khác của Matxcơva – tiếp tục giao tranh vài tuần
trước khi Matxcơva cố gắng áp sát sườn phía tây của mình chống lại người
Ukraina, với việc Armenia buộc phải thừa nhận rằng Putin sẽ không giúp bảo vệ
lãnh thổ của mình, mặc dù hai bên đang có hiệp ước bảo vệ.
Và
các quốc gia khác cho đến nay đã hỗ trợ ngầm cho Nga đang bắt đầu bày tỏ quan
ngại. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị, phát biểu tại LHQ vài ngày
trước, kêu gọi Moscow không để chiến tranh Ukraine 'tràn qua' và 'bảo vệ các
quyền và lợi ích hợp pháp của các nước đang phát triển.'
Thủ
tướng Ấn Độ Narendra Modi, ban đầu đã cố gắng tạo lập quan điểm trung gian cẩn
trọng với Ukraine, đã đưa ra lời quở trách thậm chí còn táo bạo hơn – nói với
Điện Kremlin: 'Thời đại ngày nay không phải là thời đại chiến tranh, và
tôi đã nói chuyện với các bạn về điều này.'
Tổng
thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cũng lên tiếng nói rằng ông đã nói chuyện
với ông Putin tại hội nghị thượng đỉnh gần đây ở Uzbekistan và tin rằng 'ông ấy
muốn kết thúc điều này càng sớm càng tốt' vì 'cách mọi thứ đang diễn ra hiện
nay khá có vấn đề'.
Và
vị trí của Erdogan có thể là chìa khóa để kết thúc chiến tranh, ông Sevimlisoy
tin rằng, bởi vì Thổ Nhĩ Kỳ cùng với Ukraine sẽ là chìa khóa để kiềm chế Điện
Kremlin sau thất bại.
Ông nói: "Nga sẽ phải đối mặt với sự thật rằng họ không còn là một
cường quốc thế giới nữa mà là một nhà nước – một quốc gia ở Biển Đen mà hệ
thống của họ không ai tìm cách bắt chước". 'Và những gì chúng ta sẽ
thấy và đang thấy bây giờ là sự thống trị của khu vực này sẽ thuộc về Thổ Nhĩ
Kỳ.'
Được
trang bị máy bay chiến đấu thế hệ mới nhất của Mỹ và tên lửa siêu thanh, ông
Sevimlisoy tin rằng Thổ Nhĩ Kỳ – cùng với một quân đội Ukraine giỏi trong việc
chống lại Nga – sẽ là chìa khóa cho ảnh hưởng của phương Tây trong khu vực và
xa hơn nữa là vào Trung Á.
Ông
nói, điều này là cần thiết vì nó sẽ đặt NATO và phương Tây vào thế mạnh để cạnh
tranh với Bắc Kinh.
Ông
nói: "Ở bất kỳ khu vực nào mà ảnh hưởng của Nga suy yếu, chúng tôi
phải đảm bảo rằng chúng tôi phải tạo ra các mối quan hệ đối tác trong khu vực,
để có sự hiện diện lâu dài.
'Chúng tôi phải di chuyển vào các khoảng trống, tìm cách gây ảnh
hưởng, và sau đó chúng tôi phải đối đầu với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Trung
Quốc là siêu cường được kết nối toàn cầu, và chúng ta phải chống lại họ một
cách hiệu quả.
'Chúng tôi có nhiều kinh nghiệm quân sự trong NATO hơn so với
Trung Quốc, và đó là lợi thế của chúng tôi, nhưng chúng tôi phải đặt chân lên
đất ở những nơi này, để đảm bảo rằng khi đến lúc có thể chống lại họ – và thời
điểm đó sẽ đến – chúng tôi không chơi trò đuổi bắt. '
CHRIS
PLEASANCE viết cho MAILONLINE Người dịch Nguyễn Hồng
Long
No comments:
Post a Comment