Cựu Tổng Thống Trump

 Cựu Tổng thống Donald Trump công bố chiến dịch tranh cử vào Tòa Bạch Ốc năm 2024

 Ivan Pentchoukov

PALM BEACH, Florida — Hôm 15/11, cựu Tổng thống (TT) Donald Trump đã bắt đầu chiến dịch tranh cử lần thứ ba của ông vào Tòa Bạch Ốc. 

Ông Trump, 76 tuổi, người đã ám chỉ về một cuộc tranh cử cho năm 2024 trong hơn một năm qua, đã thông báo về kế hoạch tranh cử tổng thống trong một bài diễn văn vào khung giờ vàng tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Florida.

Ông Trump nói, "Để giúp Hoa Kỳ vĩ đại và vinh quang trở lại, tối nay tôi tuyên bố ứng cử Tổng thống Hoa Kỳ." 

Cựu tổng thống nhấn mạnh rằng đây sẽ không phải là chiến dịch tranh cử của ông mà là "chiến dịch tranh cử của chúng ta," khi nói rằng lực lượng duy nhất "đủ mạnh để đánh bại đại nạn tham nhũng mà chúng ta đang chống lại chính là quý vị — những người dân Mỹ."

"Chúng ta sẽ cùng nhau đánh bại các thế lực tham nhũng nhất và những lợi ích cố thủ nhất có thể hình dung được. Đất nước chúng ta đang ở trong một tình trạng vô cùng tồi tệ. Chúng ta đang ở trong tình cảnh rất khó khăn."

Đối diện với một đám đông gồm những người ủng hộ và các đồng minh, vị tổng thống thứ 45 này quy trách nhiệm cho chính phủ Tổng thống Biden và Đảng Dân Chủ về tình trạng lạm phát cao, nguy cơ chiến tranh, và biên giới phía nam rộng mở.

Cựu Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông sẽ ra tranh cử tổng thống trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024 tại một buổi công bố ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Palm Beach, Florida, hôm 15/11/2022. (Ảnh: ALON SKUY/AFP qua Getty Images)

Ông đề ra một tầm nhìn quen thuộc để đưa quốc gia trở lại thời kỳ vĩ đại, trong đó có chính sách ngoại giao mạnh mẽ hơn, cắt giảm thuế, cũng như cắt giảm các quy định.

"Sự trở lại của Mỹ quốc bắt đầu ngay lúc này," ông Trump nói. "Hai năm trước, khi tôi rời khỏi nhiệm sở, đất nước chúng ta đã sẵn sàng bước vào thời kỳ hoàng kim."

"Sau nhiều thập niên đưa các hoạt động kinh doanh ra ngoại quốc theo chủ nghĩa toàn cầu hóa và các thỏa thuận thương mại một chiều, chúng ta đã bước sang một thời kỳ mới khiến hàng triệu người thoát khỏi cảnh đói nghèo, và chúng ta cùng nhau xây dựng nền kinh tế vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới."

Ông Trump đã tự hào nói về thành tựu của mình với các đối thủ ngoại quốc, khi nói rằng cách đây hai năm thì Trung Quốc, Nga, và Bắc Hàn đều nằm trong tầm kiểm soát.

"Lần đầu tiên, Trung Quốc quay cuồng và lùi bước. Trước đây, quý vị chưa bao giờ chứng kiến được điều đó, bởi vì Hoa Kỳ đã vượt xa họ trên mọi mặt trận và Trung Quốc đang trả hàng tỷ dollar tiền thuế và thuế quan."

Ông Trump đã nhắm vào Tổng thống Joe Biden, khi quy trách nhiệm cho ông Biden và chính phủ của ông vì đưa Hoa Kỳ trở thành một "quốc gia thất bại". 

Đề cập đến tình trạng lạm phát và giá xăng [tăng cao], ông Trump nói: "Đối với hàng triệu người dân Mỹ, hai năm qua dưới thời ông Joe Biden là một khoảng thời gian đau khổ, khó khăn, lo lắng, và tuyệt vọng."

Cựu Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông sẽ ra tranh cử tổng thống trong cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 2024 tại một buổi công bố ở khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông ở Palm Beach, Florida, hôm 15/11/2022. (Ảnh: ALON SKUY/AFP qua Getty Images)

Ông Trump, vốn là nhà lãnh đạo trên thực tế của Đảng Cộng Hòa, đã ra mắt chiến dịch tranh cử của mình vào giai đoạn đầy bất ổn của Quốc hội và Đảng Cộng Hòa. Đúng một tuần sau Ngày Bầu Cử của đợt bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, Đảng Cộng Hòa vẫn còn cách một ghế để bảo đảm quyền kiểm soát Hạ viện Hoa Kỳ.

Quyền kiểm soát Thượng viện Hoa Kỳ đã được quyết định hai ngày trước khi ông Trump tuyên bố, với việc Thượng nghị sĩ đương nhiệm của Đảng Dân Chủ Catherine Masto (Dân Chủ-Nevada) thắng thế ở Nevada trước đối thủ của Đảng Cộng Hòa Adam Laxalt. Điểm dẫn trước đáng kể của ông Laxalt trong đêm bầu cử bốc hơi sau sáu ngày kiểm đếm phiếu. Một ngày trước đó tại Arizona, Thượng nghị sĩ Mark Kelly (Dân Chủ-Arizona) được dự đoán là người chiến thắng trong cuộc đua với đối thủ thuộc Đảng Cộng Hòa Blake Masters.

Việc kiểm đếm phiếu bị trì hoãn ở hai tiểu bang này làm gợi nhớ về năm 2020, khi cả hai tiểu bang này mất vài ngày để kiểm đếm số lượng lớn các phiếu bầu. Ông Trump đặt nghi vấn về tính liêm chính của cuộc bầu cử năm 2022 ở hai tiểu bang Nevada và Arizona.

"Chỉ là một vụ Đại Gian lận Bầu cử khác. Nước Mỹ hãy thức tỉnh!!!" ông Trump đã viết trên mạng truyền thông xã hội Truth Social của mình hôm 14/11.

Tổng thống Joe Biden, một thành viên Đảng Dân Chủ, cho biết ông có kế hoạch tranh cử nhiệm kỳ thứ hai; nếu vậy, có khả năng ông ấy sẽ không phải đối mặt với thách thức nào từ bên trong nội bộ đảng của ông.

Mặt khác, ông Trump được cho là sẽ phải đối mặt với những đối thủ trong nội bộ đảng tại các cuộc bầu cử sơ bộ. Các tin đồn tiếp tục lan truyền về triển vọng của một thách thức chính đến từ Thống đốc Florida mới tái đắc cử Ron DeSantis. Ông Trump đã một vài lần tấn công phủ đầu ông DeSantis, khi gọi ông là "một thống đốc ĐẢNG CỘNG HÒA hạng trung có Quan hệ công chúng tốt."

Thời điểm trước thông báo của ông Trump, cựu phó tổng thống và cũng là người từng đồng tranh cử với ông trước đây, ông Mike Pence, cho biết có nhiều lựa chọn tốt hơn cho cặp đôi ứng cử viên của Đảng Cộng Hòa vào năm 2024. Cả ông Trump lẫn ông Pence vẫn chưa hàn gắn sau sự kiện ngày 06/01/2021, khi ông Pence đã không đồng ý với dự định của ông Trump là đưa các kết quả bầu cử ở một số tiểu bang trở lại cơ quan lập pháp tiểu bang trong bối cảnh có những lo ngại về tính liêm chính của cuộc bầu cử.

Những thách thức từ bên trong chính đảng của ông Trump không phải là những trở ngại duy nhất được dự đoán cho chiến dịch tranh cử mới của ông. Kể từ khi thành lập ủy ban Hạ viện ngày 06/01, Đảng Dân Chủ đã dàn dựng một câu chuyện phức tạp về các sự kiện của ngày hôm đó, xem ông Trump như là kiến trúc sư của một âm mưu bị cáo buộc nhằm trì hoãn việc chứng nhận phiếu bầu của Đại cử tri đoàn. Vị cựu tổng thống này đã không tuân theo một trát hầu tòa từ ủy ban và đối mặt với khả năng bị truy tố. Ông Stephen Bannon, một trong những người ủng hộ lớn nhất của ông Trump, đã bị kết tội khinh thường Quốc hội vì không tuân theo một trát đòi hầu tòa tương tự.

Một cuộc điều tra khác về việc ông Trump giải quyết các tài liệu mật kể từ khi rời Tòa Bạch Ốc đã dẫn đến một cuộc đột kích gây tranh cãi vào khu dinh thự của ông tại Mar-a-Lago và có thể dẫn đến việc truy tố. Cả hai trường hợp, nếu Bộ Tư pháp thực hiện một bước đi chưa có tiền lệ để theo đuổi các vụ truy tố, có thể kết thúc trước Tối cao Pháp viện trong thời điểm căng thẳng của mùa tranh cử, làm tăng thêm kịch tính pháp lý cho sân khấu chính trị vốn đã diễn biến quá nhanh.

Kể từ khi ông Biden chuyển đến Tòa Bạch Ốc vào ngày 20/01/2021, chính phủ của ông đã phải đối mặt với một số cuộc khủng hoảng, chủ yếu trong số đó là chi phí thực phẩm và khí đốt tăng cao. Tuy nhiên, khi nói đến các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, những lời nhắc nhở hàng ngày từ các kệ hàng trong siêu thị và giá xăng hiển thị ở các trạm xăng không đủ để thuyết phục người Mỹ bỏ phiếu cho Đảng Cộng Hòa.

Khi viễn cảnh về một làn sóng đỏ lắng xuống, một số thành viên cao cấp của Đảng Cộng Hòa đã đổ lỗi cho Lãnh đạo Thiểu số Thượng viện Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky), và một số thượng nghị sĩ đã yêu cầu trì hoãn cuộc bầu cử lãnh đạo của viện này cho đến khi kết quả bầu cử vào Hạ viện được xác nhận. Thượng nghị sĩ Rick Scott (Cộng Hòa-Florida) đã chỉ trích chiến lược trung hạn của ông McConnell là tập trung vào những thiếu sót của chính phủ Tổng thống Biden hơn là thực hiện một nghị trình mang tính chủ động.

Thượng nghị sĩ Rick Scott (Cộng Hòa-Florida) rời Thượng viện sau một cuộc bỏ phiếu thông qua Đạo luật Giảm Lạm Phát ở Hoa Thịnh Đốn, hôm 06/08/2022. (Ảnh: Anna Rose Layden/Getty Images)

Hôm 13/11, ông Trump đã tham gia cuộc tấn công này, đổ lỗi cho ông McConnell vì đã không ủng hộ ông Masters ở tiểu bang Arizona và để Đảng Dân Chủ thông qua gói chi tiêu "Thỏa thuận Mới Xanh" của họ. Ông McConnell đã không phản ứng trước những cuộc tấn công này. Thượng nghị sĩ Tom Cotton (Cộng Hòa-Arkansas) đã ủng hộ ông McConnell trong một cuộc phỏng vấn hôm Chủ Nhật (13/11) trên đài truyền hình CBS.

Trong khi đổ lỗi cho ông Trump về hoạt động kém hiệu quả của Đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ, Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) hôm 14/11 đã kêu gọi các thành viên Đảng Cộng Hòa tại Thượng viện từ bỏ cựu tổng thống và hợp tác với Đảng Dân Chủ.

Tại Hạ viện, Dân biểu Kevin McCarthy (Cộng Hòa-California), lãnh đạo phe thiểu số, đã được Đảng Cộng Hòa đề cử để đảm nhận vị trí Chủ tịch Hạ viện vì dự kiến các thành viên Đảng Cộng Hòa sẽ giành được ít nhất thêm một ghế nữa, vốn là điều cần thiết cho việc bảo đảm quyền kiểm soát viện này. Các nhà lập pháp cao cấp của Đảng Cộng Hòa đã báo hiệu rằng với một khối đa số trong Hạ viện, họ sẽ theo đuổi một nghị trình điều tra và giám sát tích cực nhắm vào chính phủ Tổng thống Biden và các giao dịch kinh doanh của các thành viên gia đình nhà Biden.

Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng Hòa-California) được các phóng viên đi theo khi ông đến dự một cuộc họp kín của Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện của Tòa nhà Capitol Hoa Kỳ ở Thủ đô Hoa Thịnh Đốn, hôm 14/11/2022. (Ảnh: Anna Moneymaker/Getty Images)

Ông Trump đã tuyên bố ra tranh cử tổng thống lần đầu tiên vào ngày 16/06/2015, từ sảnh của tòa nhà Trump Tower ở Thành phố New York. Ông đã đánh bại nhiều đối thủ trong các cuộc bầu cử sơ bộ của Đảng Cộng Hòa và giành chiến thắng trước bà Hillary Clinton trong cuộc tổng tuyển cử này. Chiến thắng của ông trùm bất động sản trước bà Clinton là một sự chấn động đối với giới truyền thông chính thống, giới tinh hoa toàn cầu, và giới doanh nghiệp.

Ngay từ những ngày đầu tiên, nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump đã gặp trắc trở bởi một chiến dịch tin giả có sự phối hợp nhằm cáo buộc sai sự thật rằng ông và các cộng sự của ông đã thông đồng với Nga để đánh cắp cuộc bầu cử năm 2016. Trò lừa bịp này đã lên đến đỉnh điểm khi cựu Giám đốc FBI Robert Mueller được bổ nhiệm làm biện lý đặc biệt hồi tháng 05/2017.

Cựu công tố viên đặc biệt Robert Mueller điều trần trước Quốc hội ở Hoa Thịnh Đốn, ngày 24/07/2019. (Ảnh: Saul Loeb/AFP/Getty Images)

Cuộc điều tra sâu rộng và trên phạm vi rộng của ông Mueller, được quảng bá mạnh mẽ bởi giới truyền thông dòng chính, đã kết thúc mà không có cáo buộc nào chống lại ông Trump. Mặc dù các công tố viên đã buộc tội một số cộng sự của ông Trump với các tội danh chống lại quy trình xét xử — chẳng hạn như khai man với FBI — nhưng không một ai bị truy tố tội thông đồng với Điện Kremlin.

Ông Trump đã ghi danh chiến dịch tái tranh cử của mình ngay sau khi nhậm chức vào tháng 01/2017 và chính thức công bố nỗ lực tranh cử cho năm 2020 của mình vào ngày 18/06/2019.